Başkanlığımıza yapılacak başvurular 13.03.2012 tarih ve 28232 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yüksek Fen Kurulu Başkanlığının Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin “Başvuru Usulü” başlıklı 14 üncü maddesine uygun olarak yapılmalıdır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yapım ve yapım ile ilgili danışmanlık hizmet işlerine ilişkin olarak akdedilen sözleşmelerin yürütülmesinden doğan anlaşmazlıklar hakkında görüş isteme başvurularına dair idare talep yazısına, anlaşmazlık konusu işin ihale CD’si, sözleşmesi ile hakkında görüş sorulan konuya dair eklerinin, konu ile ilgili diğer belgelerin, yüklenicinin beyan ve itirazlarına dair belgelerin birer suretleri eklenir. Ayrıca talep yazısında veya ekinde, talepte bulunan idarenin hakkında görüş sorulan konuya dair görüşleri, gerekçeli dayanakları ile birlikte açık olarak belirtilir.
Yüksek Fen Kurulu Başkanlığına sadece sözleşmenin tarafı kamu idareleri başvuru yapabilir.
Yargı mercilerine ve Sayıştay’a intikal etmiş konular hakkında idarelerce görüş talebinde bulunulamaz ve bulunulmuş ise Kurulca görüş ve karar verilmez.
Yüksek Fen Kurulu karar ve görüşleri, taleple ilgili işe ait sözleşme ve ekleri hükümlerine göre somut bir olaya dayalı olarak iş bazında ihdas edilmektedir. Bu nedenle, Başkanlığımıza yapılan başvurularda daha önce alınmış olan karar veya görüşlerimizin emsal gösterilmesinin, her zaman için uygun sonuç vermeyeceğinin bilinmesi gerekmektedir.
Yeni birim fiyat tespiti Yapım İşleri Genel Şartnamesi (YİGŞ)’nin “Sözleşmede bulunmayan işlerin fiyatının tespiti” başlıklı 22 nci maddesinde belirtilen usul ve esaslara göre yapılır.
Bu madde hükümlerine göre, öncelikle birim fiyat tespiti yapılacak iş kaleminin ikinci fıkrada belirtilen sıralamaya uyularak analizinin idaresince oluşturulması gerekmektedir.
Oluşturulan analizde, yapım şartlarına göre mevcut olan malzeme, işçilik, makine ve yüklenici karı ve genel giderlerden oluşan girdiler ve bunlara ait birim miktarlar ayrı ayrı belirtilmelidir.
Birim fiyatların analize dayalı olarak tespit edilmesi gerekmekte olup söz konusu madde hükümlerinde analiz oluşturulmaksızın idarelere ait birim fiyatların aynen alınacağına dair bir husus yer almamaktadır.
Oluşturulan analize, kaynakların verimli kullanılması gözetilerek üçüncü fıkradaki rayiçlerden biri, birkaçı veya tamamı uygulanmak suretiyle yeni birim fiyat yüklenici ile birlikte tespit edilmelidir.
Yeni birim fiyatın tespitinde, yüklenici kârı ve genel giderlerin de bir girdi olarak yer alması gerekmekte olup bu girdi kalemine ilişkin oran; sözleşmesinde özel bir düzenleme yok ise % 25 oranını aşmamak şartıyla, sözleşmesi ve ekleri hükümlerine uygun olarak bulunacak bir mertebede taraflarca müştereken tespit edilmelidir.
4734 ve 4735 sayılı kanunlar ve ikincil mevzuatı hükümlerinde, yeni birim fiyatın tespitinde, sözleşme bedeli ve yaklaşık maliyet arasındaki farktan hareketle bulunacak bir oranda fiyatların tenzilata tabi tutulacağına dair bir husus yer almamaktadır.
Ancak tarafların anlaşması halinde % 25 yüklenici kârı ve genel giderler oranı üzerinden bir indirim yapılabilir.
YİGŞ’nin “Sözleşmede bulunmayan işlerin fiyatının tespiti” başlıklı 22 nci maddesine göre, yeni birim fiyatın oluşturulan analize dayalı olarak tespit edilmesi gerekmekte olup, analizde yer alan girdilerin uygulama ayına ait rayiçlerinin esas alınması, dolayısıyla tespit edilecek yeni birim fiyatın da uygulama ayına ait birim fiyat olarak itibar edilmesi gerekmektedir.
Yeni fiyat tespitinde taraflar anlaşamaz ise, uyuşmazlığın sebebini teşkil eden hususlar hakkında taraflarca ileri sürülen gerekçeler ile kendilerine göre olması gereken fiyatları belirtecek şekilde anlaşmazlık tutanağı düzenlenir. Anlaşmazlık tutanağı ile birlikte, uyuşmazlık konusu fiyat tespit tutanakları ve bunlara ilişkin analiz belgeleri talep yazısına eklenerek YİGŞ’nin 22 nci maddesinde öngörülen süre içerisinde Kurulumuza intikal ettirilmesi gerekir.
Taraflarca birim fiyatların analize dayalı olarak tespit edilmesi gerekmekte olup, bu takdirde ancak, anlaşmazlık konusunun, malzeme miktarı ve bedelinden mi, makine cinsi ve saat ücretinden mi, işçilik miktarı ve bedelinden mi veya yüklenici kârı ve genel gider oranından mı kaynaklandığı hususları ortaya konulmuş olacak ve anlaşmazlık konusundaki belirsizlik ortadan kalkacaktır.
Yeni birim fiyatların tespiti sırasında, YİGŞ’nde öngörülen usul ve esaslara riayet edilmeden ve bu maddede belirtilen mükellefiyetler taraflarca yerine getirilmeksizin ‘anlaşmazlık oluştuğu’ kabul edilerek, fiyatların Yüksek Fen Kurulunca tespit edilmesi talebinde bulunulması Şartnamenin 22 nci maddesine uygun düşmeyecektir.
Ayrıca, yeni fiyat tespiti uyuşmazlıklarının Kurulca incelenebilmesi için, taraflarca düzenlenen fiyat tutanağının idarece onaylanmaksızın süresi içinde Kurula intikal ettirilmiş olması gerekir.
İdarelerce onaylanarak geçerli hale getirilmiş bulunan yeni fiyat tespitleriyle ilgili olarak Kurulumuzca herhangi bir görüş veya karar ihdas edilmesi mümkün bulunmamaktadır.
İhale dokümanını oluşturan belgelerdeki hükümler arasında çelişki veya farklılık olması halinde, tip sözleşmenin “Sözleşmenin ekleri” başlıklı 8 inci maddesinde yer alan öncelik sıralaması dikkate alınarak uygulama yapılmalıdır.
Yaklaşık maliyet cetvelinde mevcut olan, ancak ihale dokümanları içerisinde yapılacağına dair belge bulunmayan iş kaleminin bedeli kesilemez.
31.08.2013 tarih ve 28751 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esasların “Fiyat farkı hesaplanması öngörülmeyen işler” başlıklı 9 uncu maddesi 1 inci fıkrasında; “İdari şartname ve sözleşmesinde fiyat farkı verilmesi öngörülmeyen işlerde, 4735 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinde belirtilen mücbir sebepler ya da idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde, uzatılan süre içinde ve bu süreye göre revize edilen iş programına uygun olarak yapılan iş kalemleri ya da iş grupları için, bu madde hükmüne işin idari şartname ve sözleşmesinde yer verilmiş olması şartıyla bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanır.” hükmü yer almaktadır.
İşin idari şartnamesi ve sözleşmesinde bu madde hükmüne yer verilmiş ise fiyat farkı hesaplanabilir. Aksi takdirde fiyat farkı hesaplanamaz.
Yapım İşlerine Ait Tip Sözleşmenin 11 inci maddesinde hakediş raporunun idarece onaylandıktan sonra otuz gün içinde tahakkuka bağlanacağı hüküm altına alınmıştır.
Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri Hakkında Tebliğ; bir yapının meydana gelebilmesi için yapılması gereken mimarlık ve mühendislik hizmetlerinin niteliği ve karşılığında ödenmesi gereken bedellerin hesabında kullanılmak üzere hazırlanmakta ve bu amaçla kullanılarak kapsama uygun yapılarda uygulanması esas olmaktadır. Dolayısıyla Tebliğimizde yer alan bina türü yapıların m2 maliyeti, bina dışındaki alt yapı işleri ve çevre tanzim işleri dahil edilmeden oluşturulmaktadır.
Mimarlık ve Mühendislik Hizmet Bedellerinin Hesabında Kullanılacak Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri Hakkında Tebliğimizde yer alan yapı gruplarının birim maliyetleri, Birim fiyatlarımıza dayalı olarak % 25 müteahhit kârı ve genel gider dahil olarak belirlenmiş olup, mülga Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Bayındırlık Kurulu’nun 06.04.1955 tarih ve 60 sayılı Kararında, % 25 müteahhit kârı ve genel gider oranının, % 15’inin umumi masraflar (genel giderler), % 10’unun da müteahhit kârı olduğu belirlenmiştir.
Tebliğ'de yer alan Yapı Yüksekliğinden anlaşılması gereken hususun; yol kotu altında kalan (yani ± 0.00 kotu altında kalan) kat veya katlar ile yol kotu üstünde kalan (yani ± 0.00 kotu üzerinde bulunan) katların toplam yüksekliğidir.
Bir yapının sınıfı belirlenirken; proje karakterini belirleyen taşıyıcı sistemi (yığma, kagir, betonarme ve betonarme çelik), kullanılan teknoloji (geleneksel-tünel kalıp), malzeme ve tesisat durumu (ısıtma, havalandırma vb.) dikkate alınarak tespit edilmekte ve buna göre de m2 birim maliyetleri belirlenerek yapı sınıfları oluşturulmaktadır. Bu hususlar dikkate alınarak yapı ruhsatında uygun olan sınıf belirlenmeli ve ruhsattaki yapı sınıfına göre değerlendirme yapılmalıdır.
4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na tabi kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılan ihalelerde ve bunların projelerinde yer alması için bir ürünün Birim Fiyat Kitabında yayınlanmış olmasına gerek yoktur.
Ürettiğiniz / ithal ettiğiniz bir ürünün Birim Fiyat Kitabına girebilmesi için gerekli şartları; İnşaat malzemeleri için İnşaat Şube Müdürlüğü 0 (312) 410 22 76 ; Mekanik tesisat malzemeleri için Mekanik Tesisat Şube Müdürlüğü 0 (312) 410 22 57 ; Elektrik tesisatı malzemeleri için Elektrik Tesisatı Şube Müdürlüğü 0 (312) 410 22 58 ile irtibata geçerek öğrenebilirsiniz.
Bilindiği üzere; Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyetin hesaplanması ve güncellenmesi” başlıklı 11 inci maddesinin üçüncü fıkrasında, yaklaşık maliyetin güncelliğini kaybetmesi halinde, ilk ilan veya davet tarihine kadar güncelleneceği hüküm altına alınmıştır.
İdarelerin yaklaşık maliyet hazırlarken, 1 Ocak tarihinden itibaren geçerli olmak üzere Bakanlığımızca her yıl yayımlanan birim fiyat ve rayiçlerden yararlandığı bilinmekte olup, bu bağlamda, İdarelerce bu birim fiyatlar esas alınarak hazırlanan yaklaşık maliyetin güncelliğini kaybetmesi halinde, yaklaşık maliyetin nasıl güncelleneceğine ilişkin olarak, Kurulumuzca 15.08.2018 tarihli ve 2018/31 No.lu Yüksek Fen Kurulu Kararı alınmıştır.
Bu kararda; “Bakanlığımız Birim Fiyatları, 01 Ocak 2018 tarihi itibari ile geçerli olup, İdarelerce bu birim fiyatlar esas alınarak hazırlanan yaklaşık maliyetin güncelliğini kaybetmesi halinde, Yaklaşık Maliyetin, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 11 inci maddesinin üçüncü fıkrası hükmü doğrultusunda, “TÜİK İnşaat Maliyet Endeksi ve Değişim Oranına” göre güncellenmesi gerekmektedir.” notunun “2018 yılı İnşaat ve Tesisat Birim Fiyatları” kitabının “Genel Hükümler ve Açıklamalar” bölümlerine eklenmesi hususu karara bağlanmıştır.
Bu not “2019 yılı İnşaat ve Tesisat Birim Fiyatları” kitabının “Genel Hükümler ve Açıklamalar” bölümlerine de eklenmiştir.
Bakanlığımız birim fiyatları, 01 Ocak tarihi itibari ile geçerli olduğundan, yaklaşık maliyet güncellenirken, “TÜİK İnşaat Maliyet Endeksi ve Değişim Oranı” tablosunun “Ocak” ayına ait endeksin temel endeks olarak alınması gerekmektedir.
Karardan da anlaşılacağı üzere; güncelleme, birim fiyat ve rayiçlerin değil, Bakanlığımız birim fiyat ve rayiçleri esas alınmak suretiyle hazırlanan yaklaşık maliyetin güncellenmesidir.
