Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat'ta meydana gelen depremlerden etkilenen 11 ilde, 5 milyon 4 bin bağımsız bölümün incelendiğini, 821 bin 302 bağımsız bölüm, 279 bin binanın acil yıkılacak, ağır hasarlı, yıkık veya orta hasarlı olduğunun tespit edildiğini bildirdi.
Şanlıurfa Valiliği AFAD Koordinasyon Merkezi'nde düzenlenen toplantının ardından açıklama yapan Bakan Kurum, sivil toplum örgütleri, sanayiciler, belediyeler, milletvekilleri ile Şanlıurfa'nın ihyası, inşası ve depremzedelerin yeni evlerine bir an önce kavuşması adına istişarelerde bulunduklarını, önemli kararlar aldıklarını söyledi.
Bakan Kurum, çalışmaları Şanlıurfa'nın tarihine, kültürüne, medeniyete uygun yapmak üzere istişarelerde bulunduklarını dile getirerek, "Bu çerçevede zaten enkaz kaldırma süreçleri Şanlıurfa'mızda yıkılan bütün binalarda tamamlanmış, acil yıkılacak binalarla ilgili yıkım süreci yine valiliğimizin koordinasyonunda hızlı bir şekilde yürütülüyor." diye konuştu.
Konteyner kurulumlarını da hızlıca tamamlayarak vatandaşların çadırlardan konteyner kentlere geçiş sürecini yürüteceklerini dile getiren Bakan Kurum, şöyle devam etti:
"7 bin personelimizle hasar tespit çalışmalarını yürütüyoruz. 5 ilimizde hasar tespit çalışmaları tamamlanmış durumda; Gaziantep, Kahramanmaraş, Adıyaman, Osmaniye ve Kilis'te. Bu kapsamda bugüne kadar depremlerden etkilenen 11 ilimizde, 5 milyon 4 bin bağımsız bölüm incelendi. 821 bin 302 bağımsız bölüm, 279 bin binanın acil yıkılacak, ağır hasarlı, yıkık veya orta hasarlı olduğunun tespitini yaptık. Şanlıurfa'mızdaki durum ise şöyle; 17 bin 267 bağımsız bölümden oluşan 7 bin 417 binanın acil yıkılacak, ağır hasarlı, yıkık veya orta hasarlı olarak tespiti yapıldı."
"Hasar tespit çalışmalarında yüzde 90 seviyelerine geldik"
Bakan Kurum, hasar tespit çalışmalarında yüzde 90 seviyelerine gelindiğini aktararak, "İnşallah hızlı bir şekilde diğer illerimizi de tamamlayacağız. Artçı depremler sebebiyle yeniden hasar tespitini yaptığımız illerimiz, ilçelerimiz mevcut. İnşallah önümüzdeki günlerde 11 ilimizde de hasar tespit çalışmalarını tamamlayacağız." dedi.
Hasar tespit çalışmaları sonuçlarını e-Devlet üzerinden vatandaşlara bildirdiklerine değinen Bakan Kurum, "Askı sürecine başlayacağız. Hasar tespiti tamamlanan yerlerde valiliklerimiz, kaymakamlıklarımız ve e-Devlet üzerinden askıya geçeceğiz. Vatandaşlarımız askı sürecinde hasar tespitlerine itiraz edebilirler. Bu itirazların hepsini tek tek yerinde değerlendireceğiz. Hasar tespitinde bir hata var mı yok mu yeniden gözden geçireceğiz." ifadelerini kullandı.
Bakan Kurum, bu konuya ilişkin belirlenen yerlerde iletişim ofislerinin kurulduğunu, vatandaşların soru ve taleplerini buralara iletebileceğini anlattı.
TOKİ ile bölgede hızlı bir dönüşüm sürecini başlattıklarına işaret eden Bakan Kurum, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Haliliye, Eyyübiye ve Karaköprü ilçemizde daha önceden başladığımız konutlarımız vardı. Bir kısmını kentsel dönüşüm için rezerv konut olarak üretmiştik. Bu kapsamda bugün çok önemli bir kararı aldık. Haliliye'de bulunan 292 konutun bir kısmını Haliliye'de yıkılmış binadaki vatandaşlarımıza hemen teslimini gerçekleştireceğiz. AFAD'dan hak sahibi olabiliyorsa AFAD'dan, olamıyorsa da kentsel dönüşümden hak sahipliği sürecini yürüteceğiz ve Haliliye'de yıkılmış binada yaşayan vatandaşlarımızı Yeşildirek Mahallesi'nde yapmış olduğumuz 292 konutumuzun bir kısmına yerleştireceğiz. Yeşildirek Mahallemizdeki dönüşüm sürecini hızlandıracak adımlarımızı atacağız. Orada da hemen kentsel dönüşüm sürecini Büyükşehir Belediyemizle Haliliye Belediyemizle yürüteceğiz."
Bakan Kurum, Eyyübiye Asya Mahallesi'nde daha önce kentsel dönüşüm için tamamlanan 367 konutun bulunduğunu belirterek, bu konutların da Şanlıurfa'nın merkezinde evleri yıkılmış vatandaşlara talep etmeleri halinde kura çekmek suretiyle teslimini gerçekleştireceklerini bildirdi.
Karaköprü ilçesinde 54 konutun bulunduğunu aktaran Bakan Kurum, bu konutların da binası yıkılmış vatandaşlara teslim edileceğini kaydetti.
"Elimizdeki 700 rezerv konutu vatandaşlarımıza sunacağız"
Bakan Kurum, bu çerçevede ellerindeki rezerv 700 konutu evi yıkılan ve hasar gören vatandaşlara sunacaklarını, bunun da Şanlıurfa'nın ayağa kalkması adına önemli bir süreç olduğunu düşündüklerini söyledi.
Bir taraftan da yeni afet konutlarının yapım sürecini yürüttüklerini anlatan Bakan Kurum, şu bilgileri verdi:
"11 ilimizde eş zamanlı bu süreci yürütüyoruz. Şehrin tarihine, kültürüne, geleneklerine ve demografik yapısına uygun bir anlayışla projelendiriyoruz. Bu projelerimizde de en iyi mimarlarımızla en iyi zeminde, sıvılaşma riski olmayan zeminde, bir daha bu acıları yaşamamak üzere, ki yapmış olduğumuz TOKİ konutlarımızın hepsi dimdik ayakta, aynı anlayışla sağlam zeminde inşa sürecini yürütüyoruz. İlk etapta mikro bölgeleme, jeolojik ve yine jeofizik incelemelerimizi yaptığımız alanlarımızda Şanlıurfa'mızda ilk sözleşmelerimizi imzaladık. Bu kapsamda 6 bin 631 konutumuzu ve 1900 de köy evimizin yapım sürecini başlattık. İnşallah 8 bin 531 konutumuzun hem il merkezinde hem de ilçelerimizde şehrin en güzel alanlarında, vatandaşımızı mutlu edecek ve şehrin büyüme öngörüsünü de dikkate aldığımız alanlarda inşasını yürüteceğiz."
Bakan Kurum, esnafa, yeni sanayi sitelerinin yapımı amacıyla meslek örgütlerinin taleplerinin olduğunu dile getirerek, esnafa daha iyi siteler yapılabilmesi amacıyla Hazine arazilerini planlayacaklarını ve tahsis sürecini de Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Büyükşehir Belediyesiyle yürüteceklerini kaydetti.
"Martta 11 ilimizde 15 bin köy evinin yapımına başlıyoruz"
Bakan Kurum, 21 Şubat'tan bu yana ihale süreçleriyle sözleşmelerini imzalayıp konut yapım sürecine başladıkları illere değinerek, şu bilgileri paylaştı:
"Gaziantep'te bu kapsamda 9 bin 61 konut ve 400 köy evi, Adıyaman'da 911 konut ve yine köy evi, Kilis'te 645, Hatay'da 1667, Kahramanmaraş'ta 7 bin 247, Şanlıurfa'da 894, Malatya'da 5 bin 428, Adana'da 590, Osmaniye'de 152 konut olmak üzere şu ana kadar 27 bin 253 konutumuzun sözleşmelerini imzalayarak fiilen şantiyelerde yapım sürecine başladık. Yine mart ayında eş zamanlı olarak 11 ilimizde 15 bin köy evinin yapımına başlıyoruz. Önümüzdeki mayıs ayını da koyduğumuzda 309 bin konutumuzu 11 ilimizde hasar tespit durumlarına göre yapıyor, başlatıyor olacağız."
Bakan Kurum, kalan konutların da şehrin içinde uygun alanlarda yapım sürecini yürüteceklerini belirterek, vatandaşların, şehrin ihtiyaçlarını gözeterek, şehrin dokusuna uygun bir şekilde, bilimin ışığında, bilim insanlarının görüşleri, fikirleri, önerileri doğrultusunda kültürel dokuyu koruyarak inşa sürecini yürüteceklerini vurguladı.
Şanlıurfa'nın tarihteki öneminden bahseden Bakan Kurum, "Şanlıurfa'mız hep söylüyoruz; peygamberlerimizin, evliyalarımızın diyarı, alimlerimizin şehri. Biz de bu anlayışla tüm ekibimizle bakan arkadaşlarımızla Sayın Cumhurbaşkanı'mızın liderliğinde 20 yıldır ne yaptıysak vatandaşımıza ne söz verdiysek aynı anlayışla deprem sürecini de yürüteceğiz." dedi.
Bakan Kurum, vatandaşları güvenli konutlarına yerleştirene kadar ellerini vatandaşın omzundan çekmeyeceklerinin altını çizerek, sözlerini şöyle tamamladı:
"Aynı depremin ilk anında olduğu gibi bir seferberlik şuuruyla anlayışıyla 85 milyon el ele vererek bu afetin üstesinden geleceğiz ve şehirlerimizi daha dirençli hale getireceğiz. Şanlıurfalı Serhat kardeşimizin, Müslüm amcamızın yeni yuvasını inşallah bu anlayışla inşa edeceğiz ve hep birlikte Anadolu'muzun medeniyet güneşi Şanlıurfa'mızı, tüm şehirlerimizi ayağa kaldıracağız diyorum."