Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, tek kullanımlık içecek ambalajlarının dönüştürülerek ekonomiye kazandırılması için hazırlanan Depozito Yönetim Sistemini, bu yıl içerisinde tamamlayıp, 2024 itibarıyla da zorunlu hale getireceklerini bildirdi.
Bakan Kurum, depozito yönetim sistemine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Bu yılın "Sıfır Atık Yüzyılı" olacağını belirten Kurum, sıfır atık kapsamındaki projeleri kararlı şekilde yürütmeye devam edeceklerini söyledi.
Projeye, 2017'de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan himayelerinde başlandığını anımsatan Kurum, "Bu, atıkların dönüşümü anlamında başlatılan ve en büyük çevre projesine dönüşmüş bir anlayış. Aslında bu anlayış bir çatı proje. Bu çatı proje, hem Sıfır Atık Projemiz hem Sıfır Atık Mavi projemiz, plastik poşetlerin ücretlendirilmesi, depozito iade sistemi gibi çevreyi, doğayı merkeze alan anlayışla aslında bir yaşam kültürünü ifade ediyor." diye konuştu.
Bu kapsamda depozito yönetim sistemine geçileceğini aktaran Kurum,"Bu yıl itibarıyla 2 bin depozito iade makinesi, 5 bin depozito toplama noktasıyla, en az 7 bin noktada hizmet vereceğiz. Ürünlerimizin barkodlu şekliyle ihale süreçlerini başlattık, inşallah bu yıl içerisinde tüm bu sistemi tamamlayacağız ve 2024 yılı itibarıyla da zorunlu hale getireceğiz." dedi.
"Atığını tamamen dönüştüren bir ülke"
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Sıfır Atık Projesi'nin başlamasıyla geri dönüşüm oranının bu yıl itibarıyla yüzde 27'ye yükseltildiğini belirterek, şunları kaydetti:
"Depozito iade makinalarıyla birlikte artık atığını tamamen dönüştüren bir ülke olma yolunda kararlı bir şekilde yürüyoruz. Bu kapsamda önemli kazanımlarımız olacak, yani enerjiden, israftan tasarruf elde edeceğiz. Ham maddelerimizi yeniden üretimde kullanmak suretiyle de üretime ve istihdama katkı sağlamış olacağız. Bu proje kapsamında 100 milyar lira tasarruf ve 20 bin vatandaşımıza da doğrudan istihdam imkanı getirmiş olacağız, bu kapsamda önemli. İklim değişikliği mücadelemize, şehirlerimizin daha yaşanabilir olması adına katkı sunacak bu projeyi, 2023 itibarıyla artık adım adım tüm şehirlerimizde, ilçelerimizde uygulamaya geçireceğiz."
"Vatandaşlarımızla el birliği içerisinde bu süreci yönetiyor olacağız"
Bakan Kurum, Sıfır Atık Projesi ve bu kapsamda depozito yönetim sisteminin pilot uygulamasının Kızılcahamam'da başlatıldığını anımsatarak, "İnşallah tüm ilçelerimizle, valilerimizle bu yıl itibarıyla uygulamalarımızı yaygınlaştıracağız ve vatandaşlarımızla el birliği içerisinde bu süreci yönetiyor olacağız. Biz de istiyoruz ki sıfır atık bir yaşam kültürü olsun, yani döngüsel ekonomi anlayışıyla artık 2053'te net sıfır emisyon hedefini ortaya koyduğu Sayın Cumhurbaşkanımızın anlayışı, tüm sektörlere, tüm alanlara yayılsın. İnsanların artık evinde atıklarını ayrıştırdığı, ayrıştırılan atıkların geri dönüşümle yeniden ekonomiye, istihdama katkı sunulduğu bir proje olsun istiyoruz." diye konuştu.
"Kızılcahamam'daki pilot uygulama oldukça başarılı gidiyor"
Bakan Kurum, Kızılcahamam'da ilçe halkının geri dönüştürülebilir ürünlerini, depozito noktalarındaki makinalara iade ettiklerini, böylece bir yandan gelir sağladıklarını diğer yandan da üretim ve istihdama katkıda bulunduklarını anlattı.
Oldukça başarılı giden uygulamayla hem belediyeye hem de vatandaşlara ilave gelir imkanı sağlandığını kaydeden Kurum, "Tasarruf kültürü artık tüm ilçede yaygınlaşmaya başladı, inşallah daha da yaygınlaşacak ve Sıfır Atık İlçesi Kızılcahamam'da başladığımız süreci, tüm Türkiye'de, 81 ilimizde 922 ilçemizde uygulamaya geçireceğiz ve 780 bin kilometrekare vatan toprağında inşallah bu uygulamayı yapacağız, geleceğimize, çocuklarımıza daha iyi bir dünya bırakmak adına." değerlendirmesinde bulundu.
Depozito Yönetim Sistemi
Türkiye'de yıllık yaklaşık 50 milyar tek kullanımlık içecek ambalajı piyasaya sürülüyor. Bunların çevre sorunu olmaktan çıkması ve dönüştürülerek ekonomiye kazandırılması için hazırlanan Depozito Yönetim Sistemi'nin işleyişi Türkiye Çevre Ajansı tarafından sağlanacak.
Bakanlıkça belirlenen belirli bir depozito bedeli alınacak, bu bedel ürünlerin kullanılması sonrasında iade edilecek ve depozito bedeli geri ödenecek. Vatandaş ürünün fiyatı dışında ödenen bedeli geri alabilmek için sistemin belirlediği market veya diğer toplama noktalarına yönlendirilecek, depozito bedelini geri alabilmek için atığı iade edecek.
İade bedeli alışveriş puanı olacak ve bu puanlar ya karta ya da telefon uygulamasına yüklenerek, vatandaşların alışverişlerinde kullanabilmeleri sağlanacak.
Türkiye genelinde bu yıl itibarıyla kademeli olarak işlemeye başlayacak sistem, 2023'ün sonuna kadar tüm il ve ilçelerde yaygınlaştırılacak.
İlk etapta 20 milyar şişe geri dönüşüme kazandırılacak
Depozito Yönetim Sisteminin hayata geçmesiyle ilk etapta 20 milyar şişe geri dönüşüme kazandırılacak. 37 bin ton sera gazı emisyonu azaltılacak.1,3 milyar kilowatsaat enerji, 3,6 milyon varil petrolden tasarruf sağlanacak.
Ayrıca 20 yılda ekonomiye 100 milyar kazanç, 20 bin vatandaşa da yeni istihdam alanları açılacak.
Sıfır Atık Projesi'nde pilot bölge seçilen Kızılcahamam, depozito yönetim sistemi için de pilot ilçe oldu. İlçede bugüne kadar 25 bin 500 kişi evlerinde ziyaret edilerek, atıkların dönüşümünün nasıl yapılacağı anlatıldı.