Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda Bakanlığının 2023 yılı bütçesine ilişkin yaptığı konuşmada, “Sosyal konutlarımızda sadece Türkiye Cumhuriyeti vatandaşımız olanlar alabilir. Bunun dışında kimse alamaz… Poşet fiyatlarını, 2023 yılında da 25 kuruş olarak belirliyor ve herhangi bir artışa gitmiyoruz… 20 yılda 3 milyon 200 bin konutumuzu yeniledik; 81 il, 922 ilçede 250 bin konutumuzu canla başla yenilemeye devam ediyoruz… Hiç kimse depremi merkeze alacağız deyip deprem bütçesini kısamaz!... Şu an 81 ilimizde 138 bin yeni yuvamızın inşası sürüyor. Bizim gözümüz hiçbir zaman dışarıda olmadı! Hele hele ithal ekonomi uzmanlarında, ithal iklim ve şehircilik uzmanlarında hiç olmadı!.. Ülkemize, insanımıza, sağlığımıza, doğamıza zarar verecek hiç bir maddenin ülkemize girmesine, burada üretilmesine izin vermiyoruz… Vekillerimizin, belediyelerimizin, herkesin elini taşın altına koyması gerekiyor, dönüşümle gelen hiçbir projeye hayır demedik, biz 20 yıldır hiçbir işte sizin gibi elimizi yüzümüze bulaştırmadık.” diye konuştu.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, "Hiç kimse, ‘Depremi merkeze alacağız’ deyip deprem bütçesini kısamaz. Milletin hayatını ilgilendiren bu meseleyi hiçbir şekilde erteleyemez, reklam ve algı faaliyetleriyle deprem gerçeğini gölgeleyemez. Kentsel dönüşüm, emin olun terörle mücadele kadar önemlidir; her türlü siyasetin de her türlü ikbal düşüncesinin de üstündedir, üzerindedir" dedi.
TBMM Genel Kurulu'ndaki bütçe görüşmelerinde, yaptığı konuşmada Türkiye’nin deprem konusundaki tek çözümünün kentsel dönüşüm olduğuna dikkati çekerek “Cumhurbaşkanımız 2012 yılında her türlü siyasi bedeli göze alarak tarihe altın harflerle yazılacak bir adım attılar. ‘Türkiye’nin Her Yerinde Kentsel Dönüşüm’ hedefini ortaya koydular. Bugün 81 şehrimizde yaptığımız kentsel dönüşümü, yavrularımızın istikbal meselesi olarak görüyor, 922 ilçemizin tamamını adeta baştan aşağı yeniliyoruz. Bu bir liderlik, bu bir vizyon meselesidir, ufuk meselesidir, bu topyekûn millet sevdasıdır!” ifadelerine yer verdi.
“Bu büyüklükte bir dönüşümü bu kadar sürede gerçekleştirebilen dünyada başka bir ülke yoktur”
Bakan Murat Kurum, “Bu büyüklükte bir dönüşümü bu kadar sürede gerçekleştirebilen dünyada başka bir ülke yoktur! Bu gurur, Türkiye Cumhuriyeti’ne aittir!” diyerek kentsel dönüşüm çalışmalarıyla ilgili açıklamalarını şöyle sürdürdü:
“Medeniyetimizin başkenti İstanbul’umuz, bu noktada deprem dönüşümünün merkezi konumundadır. İstanbul’umuzda tam 695 bin konutun dönüşümünü tamamladık. Bugün 39 ilçemizde girilmedik mahalle bırakmadık. Bu kararlılıkla bugün İstanbul’un her noktasına yayılan tam 93 bin yuvanın yenilenmesi için var gücümüzle çalışıyoruz. Başkentimiz Ankara’da; Mamak ve Altındağ’da tarihi bir dönüşümü başlattık, tüm ilçelerimizde cansiperane bir şekilde çalışıyoruz. Şimdiye kadar 39 bin konutun dönüşümünü bitirdik, yaklaşık 5 bin güvenli yuvamızı en kısa sürede milletimize sunacağız.”
“Hiç kimse, depremi merkeze alacağız deyip deprem bütçesini kısamaz!”
Bakan Kurum, kentsel dönüşümün terörle mücadele kadar önemli olduğunun altını çizerek “Hiç kimse, depremi merkeze alacağız deyip deprem bütçesini kısamaz! Milletin hayatını ilgilendiren bu meseleyi hiç bir şekilde erteleyemez, reklam ve algı faaliyetleriyle deprem gerçeğini gölgeleyemez! Kentsel dönüşüm, terörle mücadele kadar önemlidir, her türlü siyasetin de, her türlü ikbal düşüncesinin de üstündedir, üzerindedir!” şeklinde konuştu.
“2035 yılına dek ülkemizde tek bir sağlıksız yapı bırakmayana kadar aşkla, azimle, kararlılıkla çalışacağız”
Bakan Kurum, Türkiye genelindeki tarihi kent meydanlarındaki çalışmaları da anlatarak “Tarihe Vefa, Geçmişe Saygı” anlayışıyla 45 ilde 80 tarihi meydanı yenilediklerini aktardı.
Bakanlık olarak her biri şehrin ekonomisine, istihdamına, üretimine ve turizmine katkı sunacak değerleri yükseltmek amacıyla çalışıldığını ifade eden Bakan Kurum, “Bizim esnafımız yüzyıllar boyunca hep ‘Dükkân Kapısı Hak Kapısı’ demiştir. Biz de esnafımızın hakkını verecek, gençlerimizin ekmeğine, aşına, sanatına katkı sunacak, şehirlerimizin ekonomisini, yatırım potansiyelini güçlendirecek 10 bin sanayi dükkânı projemizi 81 şehrimizde inşa ediyoruz. Her yöremizin kendi dokusuna uygun tarım köy projelerimizi de çok önemsiyoruz. Şu anda sahada toplam 7 bin yeni köy evimizi milletin efendisi olan köylerimizdeki kardeşlerimize armağan ettik.” dedi.
Bakan Kurum, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Artvin’de açılışını yaptığı Yusufeli Barajı ile ilgili ise şunları söyledi:
“Yusufelili kardeşlerimizin yeni yuvalarına, iş yerlerine taşınmaya başladığı Yeni Yusufeli’miz muhteşem bir eser olmuştur! İnşallah devletimizin gücü, milletimizin desteğiyle; ihya edilmiş tarihi meydanlarıyla, yeni sanayi alanlarıyla sağlıklı, güvenli sosyal konutlarıyla 2035 yılına dek ülkemizde tek bir sağlıksız yapı bırakmayana kadar aşkla, azimle, kararlılıkla çalışacağız!”
“20 yıldır yaptığımız projelerde olduğu gibi bundan sonra da Türkiye Yüzyılı’nın mimarı Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’dır!”
Cumhuriyet tarihinin en büyük sosyal konut hamlesiyle ilgili de konuşan Bakan Kurum, “TOKİ’mizle ürettiğimiz, 1 milyon 170 bin sosyal konutla hiçbir ülkenin yapmaya cesaret dahi edemeyeceği bir istikbal yatırımını hayata geçirdik. Şu an 81 ilimizde 138 bin yeni yuvamızın inşası sürüyor. Bizim gözümüz hiçbir zaman dışarıda olmadı! Hele hele ithal ekonomi uzmanlarında, ithal iklim ve şehircilik uzmanlarında hiç olmadı! Bizim kulağımız da, aklımız da hep millette oldu, milletimizin rızasında oldu! Türkiye olarak kendi kaynaklarımızı oluşturduk, planımızı yaptık. Milletimiz bizden yeni yuvalar istedi, biz de yaptık. Şimdi yine Cumhuriyet tarihinin en büyük sosyal konut hamlesini yerli ve milli imkânlarımızla büyük bir gururla başlattık.” ifadelerini kullandı.
“İlk Evim, İlk İş Yerim” projesine 8 milyonu aşkın vatandaşın başvuru yaptığını söyleyen Bakan Kurum, şöyle devam etti:
“5 milyon 135 bin başvuru yapan vatandaş kuraya katılmaya hak kazandı. 2 milyon 30 bin gibi rekor bir başvuru sayısıyla kendilerine güvenmeyen mahfillerin tamamına tarihi bir cevap veren gençlerimizin her birine ayrı ayrı teşekkür ediyor, alınlarından öpüyorum! Ekim ayında temellerini attığımız 5 bin 615 konutumuzla beraber ihalesi yapılan ve ihale aşamasında olan konut sayımızda şu an itibariyle 22 bin 500 sayısına ulaştık. Kura çekimlerimiz 2023 Mart ayına kadar tüm illerimizde tamamlanmış olacak. İnşaatlarımızın başlamasıyla da inşallah özel sektörümüz de harekete geçecek, konut arzı yükselecek, herkes kazanacak, en önemlisi de bu milletimiz kazanacak, Türkiye Kazanacak! Tabi yeri gelmişken bu projenin teminatını, garantisini soranları da unutmayalım! Bu dev hamlenin teminatı da garantisi de 20 yıldır yaptığımız projelerde olduğu gibi bundan sonra da Güçlü Türkiye’nin mimarı, ‘Türkiye Yüzyılı’nın mimarı Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’dır! Buradan da ilan edelim! Sosyal konutta yeni etapları başlatmaya, yeni sosyal konut müjdelerini ardı ardına vermeye, milletimize yeni yuvalar kurmaya buradan, milletin kürsüsünden söz veriyoruz!”
“Biz milletimizin yaralarını sarmak için gece gündüz çalıştık”
İklim değişikliği kaynaklı afetlerin sıklığı, şiddeti ve etkilerinin giderek arttığını aktaran Bakan Kurum, “Dünya Meteoroloji Örgütü son 50 yılda afet sayılarının 5’e katlandığını, bu afetler dolayısı ile her gün 115 insanın hayatını kaybettiğini ifade ediyor. Son yıllarda iklim değişikliği sebebiyle birçok sel ve yangın afetiyle karşı karşıya kaldık. Karadeniz’de yaşanan sellerde ocaklara ateşler düştü. Antalya ve Muğla’mızdaki ateş çemberi hepimizin içini dağladı. Her ne kadar birileri çıkıp ‘ne aceleniz var?’ diyerek anlamsız bir itirazda bulunsa da, hızımızdan rahatsız olsalar da biz milletimizin yaralarını sarmak için, çocuklarımızın geleceğe umutla bakmasını sağlamak için, gece gündüz demeden çalıştık, çalışıyoruz! Güzeller güzeli Giresun’umuzda, Yeni Dereli, Yeni Doğankent diyerek yepyeni bir şehir kurduk. Kastamonu Bozkurt’ta tüm şehri sanayi alanlarıyla birlikte yeniliyoruz. Rize, Sinop ve Bartın’da yeni yuvalar kuruyoruz. Antalya Manavgat’ta sarıldığımız İbrahim amcamızı güvenli bir hayata, Muğla’mızda Ayşe teyzemizi yeni bir yuvaya kavuşturmanın mutluluğu içerisindeyiz.” diye konuştu.
“3 buçuk yıl boyunca 100 bin konut dönüştürme vaadiyle çıktığınız yolda ne yaptığınızı kendinize sorun”
Bakan Kurum, devlet ile millet bütünleşmesinden rahatsız olanların her iyiye kötü, her güzele çirkin, her hayra şer diyenlerin ithamlarına rağmen afet alanlarında 45 bin konut, iş yeri, ahır, köy evini büyük oranda tamamlayarak teslim ettiklerini hatırlattı.
Muhalefet partisindeki belediyelerin görev süresi boyunca yaptıkları faaliyetleri değerlendiren Bakan Murat Kurum, “Bu hakikatler ortadayken bize dönüp ‘yapmadınız, bitirmediniz’ diyenlerden şöyle bir aynaya bakmalarını, 3,5 yıldır yönettiğiniz belediyelerde ne yaptığınıza, hangi yatırımları başardığınıza bakmanızı özellikle tavsiye ediyorum. Başınızı ellerinizin arasına koyup bu şehirlere kaç metrekare yeşil alan kazandırdığınızı, Üç buçuk yıl boyunca 100 bin konut dönüştürme vaadiyle çıktığınız yolda ne yaptığınızı kendinize sormanızı her birinizden rica ediyorum. Biz Allah’ın izni, 85 milyonun güveniyle milletimizi sıcak yuvalarına kavuşturduk; bundan sonra da kavuşturmaya aşkla, azimle devam edeceğiz! Şunu herkes çok iyi bilmelidir! Afet alanlarında tarihin en büyük dönüşümlerine imza atan bir Türkiye var. Devletine güvenen bir millet var, bu güveni millet lehine kullanan bir Türkiye var! İşte bu Türkiye; bu afetlerle ve iklim değişikliyle mücadeleyi Türkiye’nin istikbal ve istiklal meselesi olarak görmektedir.” dedi.
“2030 yılında gerçekleşmesi öngörülen artıştan yüzde 21 azaltım hedefimizi büyük bir cesaret ve ülkemize duyduğumuz güvenle yüzde 41’e yükselttik”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ilan ettiği 2053 net sıfır emisyon ve yeşil kalkınma hedeflerinin iklim kriziyle mücadelede kalıcı dönüşüm için tarihi bir sıçrama noktası olduğunu kaydeden Bakan Kurum, “Şubat ayında ülkemizin tüm üniversitelerinden yüzlerce hocamızın katılımlarıyla Türkiye’nin ilk İklim Şûrasını topladık. 76’sı öncelikli olmak üzere 217 karar aldık, uygulamalarımızı daha da çeşitlendirdik. Mısır’da düzenlenen COP27 toplantısı da kendi bilim insanlarımızla birlikte geliştirdiğimiz iklim diplomasimizin geldiği noktayı dünyaya göstermiştir. Ulusal Katkı Beyanımızı güncelledik. 2030 yılında gerçekleşmesi öngörülen artıştan yüzde 21 azaltım hedefimizi büyük bir cesaret ve ülkemize duyduğumuz güvenle yüzde 41’e yükselttik. Sadece 2030 yılında bile 500 milyon ton emisyonu insanımızdan ve dünyamızdan uzaklaştırmış olacağız. Bu noktada Yüce Meclisi’mizden en büyük beklentimiz İklim Değişikliği Kanunu’nun hazırlanmasıdır, meclisimizin bu seferberliğe desteğini ortaya koymasıdır. Ben enerjiden tarıma, sağlıktan ticarete, sanayiden çevre ve şehirciliğe kadar her sektöre yeni bir aksiyon alanı açacak, dönüştürecek, 2053 vizyonumuzu güçlendirecek bu kanunun çıkarılmasında gayret gösterecek tüm vekillerimize şimdiden çok teşekkür ediyorum!” ifadelerine yer verdi.
“Poşet fiyatlarını 2023 yılında da 25 kuruş olarak belirliyor ve herhangi bir artışa gitmiyoruz”
Bakan Murat Kurum, plastik poşet, sıfır atık ve yeşil dönüşüm konularına ilişkin de şunları söyledi:
“Dünyamızda 1 yılda, toplam 2 milyar ton atık oluşmaktadır. Bu değer, 800 bin olimpik havuzu doldurabilecek bir büyüklüğe eşittir. İşte bu küresel israf krizine karşı geliştirilen Sıfır Atık hareketimiz artık 5 yaşında. Saygıdeğer Emine Erdoğan Hanımefendinin himayelerinde 2017’de başlayan bu hareket, küresel bir çevrecilik modeline dönüşmüştür. Bugün tam 150 bin kurum binamız sıfır atığa geçti, artık binalarımıza çöp kamyonu girmiyor. Plastik poşet kaynaklı 550 bin ton plastik atığın oluşumunu ve 23 bin ton sera gazı salımını engelledik. Bu yıl da aldığımız kararla poşet fiyatlarını 25 kuruş olarak belirliyor ve herhangi bir artışa gitmiyoruz. Şimdi poşette gösterdiğimiz başarıya inşallah Depozito Yönetim Sistemi’mizle de ulaşacağız. 2023’ün sonuna kadar ülkemizin her yerinde 7 bin depozito iade noktasıyla milletimize hizmet verecek, ekonomimize katkı verecek ve en önemlisi de doğamızı koruyacağız.”
“2022 yılında 2.8 milyon ton atığı hammadde olarak kullandık; çevremizi, doğamızı bu atıklardan koruduk”
Bakan Kurum, “Sıfır Atık Mavi” projesi altında denizlerin artık daha temiz olduğuna vurgu yaparak “Gemilerin ürettiği atıkların kabulü için kurulan tesis sayısını 326’ya çıkardık. Toplam 423 istasyonda denizlerimizin kirlilik durumunu izliyoruz. Denizlerimizin kirlenmesine karşı 1 ulusal, 6 bölgesel acil müdahale planını tüm sularımızda işletiyoruz. Bugün 93 katı atık düzenli depolama tesisimizle 70 milyon vatandaşımıza hizmet veriyoruz. Sanayide yeşil dönüşümün en önemli adımlarından birini atarak tüm atıkları hammadde olarak kullanıyoruz. Bu yolla 2022 yılında 2.8 milyon ton atığı hammadde olarak kullandık. Çevremizi, doğamızı bu atıklardan koruduk, milletimizin cebine gelir olarak geri döndürdük. Ne hazindir ki 2002 yılında 145 tesis ile nüfusumuzun sadece yüzde 35’ine atık su arıtma hizmeti veriliyor. Kalan yüzde 65, günlük hayatında kirli suyla muhatap oluyordu. Biz İller Bankamızla atık su arıtma tesisi sayımızı 1.176’ya çıkararak bu sürece tamamen ‘dur’ dedik. Bugün nüfusumuzun yüzde 90’ından fazlasına bu hizmeti veriyoruz. Arıtılmış atık suların yeniden kullanım oranını yüzde 4,2’ye çıkardık. 360 sanayi tesisine ait 723 bacadaki kirleticileri 7 gün 24 saat izliyoruz.” diye konuştu.
“Fethin ve zaferin bayramı; Atatürk Havalimanı Millet Bahçemizin açılışına tüm halkımızı davet ediyorum”
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum millet bahçeleriyle ilgili bilgiler de vererek, “Atatürk Havalimanı Millet Bahçemizin karşısına dikilen sözde çevrecilere, maskeli doğaseverlere milletin kürsüsünden ifade etmek isterim ki; Türkiye’nin en büyük millet bahçesini; ağaçları, fidanları, gölleriyle 29 Mayıs 2023’te, İstanbul’un kutlu fethinin 570. yıl dönümünde, Cumhurbaşkanımızın teşrifleriyle açıyoruz! Ben şimdiden, tüm halkımızı, vekillerimizi, İstanbul’da düzenlenecek fethin, yeşilin ve zaferin bayramına davet ediyorum!” dedi.
“Sosyal konutlarımızı sadece Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olanlar alabilir”
TBMM Genel Kurulu’nda milletvekillerinin sorularını da yanıtlayan Bakan Kurum, sosyal konutların yabancı uyruklu kişilere de satıldığı iddialarına ilişkin şu cevabı verdi:
“Bu bir vizyon meselesi, ufuk meselesi. Şu an ayda 8 milyar lira TOKİ Başkanlığımızla gerek afet konutlarımızı gerek sosyal konutlarımızı gerekse millet bahçelerimizi yapıyoruz, milletimize armağan ediyoruz. Kimsenin, hiçbir tüketicinin TOKİ'den alacağı yokken aynı anlayışla vatandaşlarımıza söz verdiğimiz gibi konutlarımızı yapacağız. Şimdi bu konutlardan sadece Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olanlar alabilir. Bunun dışında kimse alamaz.”
“Ülkemize, insanımıza, sağlığımıza, doğamıza zarar verecek hiç bir maddenin ülkemize girmesine, burada üretilmesine izin vermiyoruz”
Bakan Kurum, insan sağlığına ve doğaya zarar verecek hiç bir maddenin Türkiye’ye girmesine, burada üretilmesine izin vermediklerini de vurgulayarak “Aslında çöp ithal etmiyoruz, ham madde ithal ediyoruz. O yüzden Sıfır Atık Projesi önemli. Sıfır atık ile biz yeni kazanımlarımızı yüzde 35’lere çıkardık. Çok kısa zamanda daha da artıracağız. Emekçi sokak toplayıcılarımız var, evlerine ekmek götürüyorlar. Onların alın teri ile topladıkları malzemeleri hammadde yapıyoruz ve bu hammaddelerle üretime katkı sağlıyoruz.” ifadelerini kullandı.
“Vekillerimizin, belediyelerimizin, herkesin elini taşın altına koyması gerekiyor. Dönüşümle gelen hiçbir projeye hayır demedik… Biz 20 yıldır hiçbir işte sizin gibi elimizi yüzümüze bulaştırmadık. ”
Şanlıurfa’daki kentsel dönüşümle ilgili de sorulara yanıt veren Bakan Kurum, “Emin olun 81 ilimizde dönüşüm devam ediyor. Hem tarihi mekânlarda, hem de riskli alanlarda, Halfeti’de de yapılması gereken dönüşümle alakalı ne varsa en acil alandan başlamak suretiyle yapacağız. Tabi burada sorumluluk hepimizin. Vekillerimizin, belediyelerimizin, herkesin elini taşın altına koyması gerekiyor. Dönüşümle gelen hiçbir projeye hayır demedik. Gerek plan desteği gerek maddi destek gerek kamulaştırma desteği gerekse kira ve taşınma desteği olmak üzere her türlü desteği verdik, vermeye devam edeceğiz. Biz 20 yıldır hiçbir işte sizin gibi elimizi yüzümüze bulaştırmadık. Dolayısıyla biz tüm işlerimizi layıkıyla ve hakkıyla yapıyoruz, yapmaya da devam edeceğiz.” diye konuştu.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın 2023 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda oy çokluğuyla kabul edildi. Bakan Murat Kurum, bütçe görüşmeleri sonrasında AK Parti ve MHP'li milletvekilleri tarafından tebrik edildi.