Türkiye'de üretilen, dağıtılan, ihraç edilen veya ithalat yoluyla piyasaya sunulan ürün ya da hizmetlerin çevreye duyarlı ve çevre dostu olduğunu gösteren Çevre Etiket Sistemi, hayata geçti.
Çevre Etiketi Yönetmeliği bugünkü Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından hazırlanan yönetmelik, çevresel etkileri azaltılmış ürünlerin teşviği ve tüketicilere doğru, bilimsel temele dayalı, gönüllülük esaslı "Çevre Etiketi Sistemi"ni oluşturarak, sistemin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları içeriyor.
Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, yaptığı açıklamada, çevre, insan, sağlık, iklim ve doğal yaşamı korumak istediklerini anlattı. Kurum, şunları ifade etti:
"Çevre Etiketi Sistemiyle hedefimiz, bir ürünün veya hizmetin üretim aşamasından kullanım ömrünün bittiği ana kadar geçen bütün süreçlerde çevre, insan, sağlık, iklim ve doğal yaşam üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmaktır. Çevre etiketi uygulamasının tüm ürün ve hizmet gruplarında yaygınlaştırılmasını hedefliyoruz. Amacımız vatandaşlarımızın çevre ve insan sağlığına zararlı olabilecek ürünlerle çevre dostu ürünler arasında ayrım yapmasını sağlamak."
Kurum, Yönetmelikte yer alan çevre etiketinin belirlenmesine ilişkin esasları ise şöyle sıraladı:
"İklim değişikliğine ve biyolojik çeşitlilik üzerinde olumsuz etki yapan enerji tüketiminin azaltılması ve yenilenebilir enerji kullanımının teşvik edilmesi. Ürün veya hizmetlerden kaynaklı atık oluşumu ve çevresel ortamın maruz kaldığı emisyonlar ile zararlı maddelerin bertarafı. Teknik olarak mümkün olan durumlarda, çevre ve sağlığa zararlı maddelerin daha güvenli maddeler veya yöntemlerle değiştirilmesi. Ürün veya hizmetlerin kullanım ömrünün uzatılması ve yeniden kullanılabilirliğinin sağlanması ya da bir başka ürüne dönüştürülmesi yoluyla çevresel etkilerinin en aza indirilmesi."
Çevre etiketi taşıyan ürün veya hizmetlerin bu kriterlere uygun olmasının önemine dikkati çeken Kurum, "Hayvanlar üzerinde yapılan deneylerin de mümkün olduğunca azaltılması yine dikkate alınacak hususlardan biri olacaktır." dedi.
Ürün veya hizmet grubu kriterlerinin geliştirilmesi ve uygulanmasında ürün veya hizmetin çevresel performansının iyileştirilmesiyle mali ve idari yük arasında denge sağlanacağını vurgulayan Kurum, "Küçük ve orta büyüklükte işletmelere orantısız idari ve ekonomik yük getirecek kriterler belirlenmemesine özen göstereceğiz. Ürün veya hizmetlerde daha yüksek çevre performansına ulaşılmasını hedefliyoruz." ifadelerini kullandı.
Çevre etiketine kimler müracaat edebilecek?
Kurum, çevre etiketi başvuru süreci ve değerlendirilmesine ilişkin olarak da "Üreticiler, imalatçılar, ihracatçılar, ithalatçılar, hizmet sağlayıcılar, toptancı ve perakende satıcılar çevre etiketi başvurusu yapabilecek. Bakanlığımıza sunulan başvuru dosyaları en geç 30 gün içinde incelenecek. Format olarak başvurusu uygun olarak değerlendirilenler, yapılacak teknik incelemenin arından Çevre Etiketi Kurulumuz nihai kararı verecektir." bilgisini verdi.
Kanserojen ürünlere etiket yok
Bakan Kurum, toksik, çevreye zararlı, kanserojen özellikleri taşıyan kimyasal içerikli ürünlerin çevre etiketi alamayacağını belirtti. Çevre etiketi alan ürünlerin yanlış, yanıltıcı veya çevre etiketi bütünlüğüne zarar verecek reklam, ifade, etiket veya logo kullanamayacağını da ifade eden Kurum, çevre etiketi kullanımının 4 yıl süre için verildiğini, bu sürenin sonunda tekrar müracaat edilmesi halinde aynı aşamalardan geçerek uzatılabileceğini bildirdi.
Yürürlükteki ürün veya hizmet grubu kriterlerine uygunluğu sağladığı sürece çevre etiketinin kullanılabileceğini anlatan Kurum, çevre etiketinin tanıtımı ve kullanılmasının teşvik edilmesi için de çeşitli kampanyalar ve çalışmalar yapılacağını da dile getirdi.