Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, “İstanbul depremi bir beka meselesidir, milli güvenlik meselesidir. 6 milyon konut var, 1.5 milyonu riskli, bunun 600 bini çok riskli, acil yıkılacak. Orada bizi engelleyecek, işimizi zorlaştıracak ne varsa yasaya koymaya çalışıyoruz. Artık bizim çok hızlı bir şekilde davranmamız gerekiyor.” dedi.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, katıldığı bir televizyon programında deprem bölgesindeki son durum, İstanbul'da yürütülen kentsel dönüşüm çalışmaları hakkında değerlendirmelerde bulundu. İstanbul’un depreme hazırlığının bir beka meselesi olduğunu ifade eden Özhaseki, “Bizim çok hızlı bir şekilde davranmamız gerekiyor.” uyarısını yaptı.
Bakan Özhaseki, 6 Şubat’ta Kahramanmaraş’ta meydana gelen ve 11 ile etki eden depremlerin ardından 680 bin konut, 170 bin iş yerinin yıkıldığı bilgisini verdi. Toplamda 850 bin bağımsız birimin yıkıldığını ifade eden Bakan Özhaseki, “Şu anda da evlerinden uzakta olan 1 milyon 900 bin insan var. Çadırlarda neredeyse kimse kalmadı. 500 binden fazla kişi konteyner kentlerde kalıyor. Çok az vatandaş yurtlarda sosyal tesislerde misafir ediliyor. 1 milyon 300 bin insan yani 325 bin aileye kira yardımında bulunuyoruz. Yükümlülüklerimizi elbette yerine getireceğiz. Evinden dışarıda olan vatandaşlarımızı bir an önce güvenli konutlarına almak birinci derecede önemli vazifemizdir.” ifadelerini kullandı.
İNŞAATINA BAŞLANILAN KONUTLARIN TESLİM TARİHİ
Bakan Özhaseki, depremden en çok hasar alan ilin Hatay olduğunu ifade ederek 254 bin bağımsız birimin yıkıldığını söyledi. Bakan Özhaseki, “Antakya'nın neredeyse yüzde 90’ı yok olmuş. İkinci sırada Kahramanmaraş ve Malatya var. İki ilde de 100 binin üzerinde yıkılan konut var. 60 bin civarında da Adıyaman'da yıkılan yerimiz var. Konutları bir an önce yapıp hak sahiplerine teslim edip onların güvenilir konutlarda oturmasını sağlamak bizim birinci görevimiz. Bu bölgelerde 180 binden fazla konutun ihalesini yaptık. Konutların büyük bir kısmını da ekim, kasım, aralık gibi teslim edeceğiz. Hak sahiplerine dağıtacağız. Bu arada 300 binden fazla konutun da rezerv alanlarda yapılması için çalışmalarımız hızlı bir şekilde devam ediyor.” şeklinde konuştu.
“YERİNDE DÖNÜŞÜM’E 186 BİN MÜRACAAT YAPILDI”
Bakan Özhaseki, deprem bölgesinde vatandaşların kendi evlerini yerinde dönüştürmesi için “Yerinde Dönüşüm” projesinin hayata geçirildiğini aktardı. Özhaseki, yerinde dönüşüme başvuran vatandaşlara hibe ve kredi imkanı sunulduğunu belirterek, konutların fay hatları üzerine, dere yataklarına, zeminde sıvılaşması olan alanlarda yapılmayacağını ifade etti. Denetimlerin sıkı şekilde olacağını belirten Bakan Özhasek, “Konut yapımın her aşamasında kendilerine para vermeye devam edeceğiz. Yani 1 milyon 300 bin liraya kadar konutlar için, 750 bin liraya kadar da iş yerleri için destekte bulunuyoruz. Bunun yarısını almayacağız. Hibe, yarısını da iki sene ödemesiz, 10sene vadeli faizsiz olarak istiyoruz. Yani yapım süresi içerisinde biz 1 milyon 300 bin liraya kadar bir konut için para vermeye devam edeceğiz. Vatandaş bitirdi, evine geçeceği zaman yarısının senedini isteyeceğiz. Tapusunu yine kendisine vereceğiz. Evinde otursun. Ama iki sene ödemeden daha sonra on sene vade içerisinde bize geri dönecek şekilde senetlerini isteyeceğiz. Müthiş bir imkân bu. Bundan dolayı da vatandaşlar müthiş bir ilgi gösterdiler. Şu ana kadar 186 bin civarında müracaat var. 250 bine yakın vatandaş biz kendimiz dönüştürürüz. Eski mahallemizde oturmak istiyoruz.” dedi.
“ORTA HASARLI BİNALAR DA AĞIR HASARLI SAYILACAK”
Bakan Özhaseki, deprem bölgesindeki orta hasarlı binaların yıkılıp yıkılmayacağı konusuna da açıklık getirdi. Orta hasarlı binaların büyük bir depreme daha dayanıklı olmadığını belirterek mahkeme sürecinde olan vatandaşlara çağrı da bulunan Özhaseki, “Sayın Cumhurbaşkanımızın da bizlere talimatı, bizim de şahsi kanaatimiz de şöyle, orta hasarlı binalar yorulmuş ve yıpranmış binalar. Orada iki tane büyük deprem oldu. Arkasından 5- 6 şiddetinde onlarca deprem daha oldu. Depremler orta hasarlı binalar çok yoruldu. Böyle bir ortamda korkumuz şu, orta hasarlı olarak tespit edilen binaların birçoğu yakın gelecekte olabilecek bir depreme daha dayanmazlar. O yüzden biz, hepsini ağır hasarlı gibi görmeye razıyız. Ağır hasarlı tipi içerisine dâhil edilmek için müracaat etsinler. Alalım. Evlerini yeniden yapsınlar. Vatandaşımızı düşündüğümüz için diyoruz ki; ‘ne olur yapmayın.’ Birilerinden gidip rapor alıp gelip belediyeleri zorlamayın. Gelin sıfırdan yeniden yapalım. Çünkü yeni mevzuatımız şu anda eğer gerçekten bütün usullere, esaslara riayet edilerek binalar yapılırsa 9 şiddetindeki depreme bile dayanıklı olacak bir mevzuata hakimiz. Yeter ki bu mevzuata uysun. Harfiyen oradaki kurallara riayet ettiğinde emin olun 9 şiddetinde bir deprem olsa insanlar evinden kımıldamadan yataklarından kalkmasınlar.” dedi.
“HAYIRSEVERLER YAPACAK”
Deprem bölgesinde hayırseverlerin kalıcı konutlar yapmak istediğini ifade eden Özhaseki, “Adıyaman merkezdeki meşhur Mağara Musalla Mahallesi çevresinde yapılacak binaların hepsini Kayserili hayırseverler yapacak. Yine Türk Hava Yolları 1000 konut yapacak Adıyaman'da. 1000 konutta Erdemoğlu Holding yapacak. Kahramanmaraş'ta, Galatasaray 250 konuta başladı, Azerbaycan Mahallesi olarak adlandırdığımız yerde de 100 konutu Azerbaycanlılar yapıyorlar.” İfadelerini kullandı.
“İSTANBUL’UN REZERV ALANLARINDA KONUTLARA BİR AN ÖNCE BAŞLAMALI”
İstanbul’un olası depreme hazırlığı yönünde de yapılan çalışmalar hakkında da bilgiler veren Bakan Özhaseki, “İstanbul depremi bir beka meselesidir, milli güvenlik meselesidir.” İfadelerini kullandı. İstanbul’un dönüştürülmesine çok önem verdiklerini belirtenÖzhaseki, “İstanbul'da yıllardır süren bir kentsel dönüşüm mücadelesi var. 2012’de çıkan kentsel dönüşüm yasasının getirdiği avantajları kullanarak İstanbul'da 800 bin kadar bağımsız birim yenilenmiş. Şu anda da 180 bin civarında konut, iş yeri yenilenmek üzere. Neredeyse 11 yıl içerisinde çıkardığımız yasayla biz 1 milyona yakın bağımsız birimi yenilemişiz oradave devam ediyor. Ama bu yeterli mi değil. O zaman neler yapmalıyız? Birincisi rezerv alanları bir an önce burada da başlatmalıyız. 2 tane yer belirledik, bir kısmı Anadolu yakasında bir kısmı da Avrupa yakasında. İkisin de belirleyebildiğimiz rezerv alanlar 350 bin konutluk. Bizim mutlaka birkaç ay içerisinde buraya özel konutları eğer bütçe imkanları müsaitse kendimiz başlamamız lazım. Değilse yerel müteahhitlikgruplarına daire karşılığı verip oradan 150-200 bin konut almamız lazım.” diye konuştu.
“İSTANBUL’UN DÖNÜŞÜMÜN DE MAHALLE KONSEPTİ UYGULANACAK”
İstanbul’da rezerv alanlarda yapılacak konutların mahalle konseptiyle hazırlanacağını vurgulayan Bakan Özhaseki, “Bizim 'mahalle' diye adını verdiğimiz bir projemiz var. Daha çok küçük meydanları olan, orada insanların toplanabildiği yerler, camisi, okulu, iş yerleri olan sokakların açıldığı insanların birbirini tanıdığı yüksek olmayan, o insani değerlerden çok uzaklaşmış yapılardan ziyade bizim mahalle konseptindehazırlayacağımız için insanlar oraya koşa koşa geleceklerdir diye bakıyoruz. Parkları belli, yolları belli, sağlık ocağı oluşmuş yerler olacak bunlar.” dedi.
“YARISI BİZDEN' KAMPASIYLA 200 BİNE KONUTU YENİLEMİŞ OLACAĞIZ”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın seçim öncesi başlattıkları ‘Yarısı Bizden’ kampanyasının bir an önce uygulamaya geçileceğinin bilgisini paylaşan BakanÖzhaseki, “Vatandaşa eğer siz yerinde konutlarınızı dönüştürmek istiyorsanız biz size onların masrafında yardımcı oluruz, ‘Yarısı Bizden’ diyerek bir kampanyaydı bu. Yani insanlar konutlarını değiştirmek, dönüştürmek istediklerinde 750 bin lira civarında onlara nakit yardımında bulunulacaktı. Burada da müracaat edenlere baktım ben 1 milyon 20 bin insan müracaat etmiş. Ama binalar içerisinde tek tük müracaatlar var. O 1-2 kişinin müracaatıyla işe başlayamayız. En azından yüzde 100 müracaatı yapanlarla başlayacağız. Bir taraftan rezerv alan tespit edip ilk yıkılacak binalar buraya taşıyacağız. Bir taraftan da ‘Yarısını Bizden’ kampanyasıyla 200 bine yakın insanımızın da evini yenilemiş olacağız.” ifadelerini kullandı.
“İSTANBUL'UN DÖNÜŞÜMÜNDE HIZLI ŞEKİLDE DAVRANMALIYIZ”
İstanbul’da çok hızlı bir şekilde davranılacağını ve engel olabilecek her problemin ortadan kaldırılacak yaptırımlar için hazırlık aşamasında olunduğunu ifade eden Bakan Özhaseki, “Orada bizi engelleyecek, işimizi zorlaştıracak ne varsa ki onların hepsinin hazırlığı var. Şimdi yasaya da bunları koymaya çalışıyoruz. Bazen itirazlarla yürütmeyi durdurmalarla sonra engellenen bir yapı da çıkıyor. Orada eğer yarıdan fazla vatandaş bu evi dönüştürelim diyorsa artık bizim çok hızlı bir şekilde davranmamız gerekiyor.” dedi. Özhaseki, İstanbul’a özel yasa hazırlığının tamamlanır tamamlanmaz meclisin olağanüstü toplantıya çağırılacağını kaydetti.