Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, deprem bölgesinde teslim edilen konutların sayısı ile ilgili son durumu, “Asrın İnşası’nda 350.000 tamam. 11 ilimizde mutlu sona çok az kaldı. İşte deprem bölgesindeki son durum” mesajıyla paylaştı.
Kahramanmaraş Pazarcık merkezli 7,7 ve Elbistan merkezli 7,6 büyüklüğündeki depremlerin ardından başlatılan asrın inşa seferberliği artık tamamlanıyor. 6 Şubat 2023’te meydana gelen depremlerin ardından 45. günde ilk temelin atılmasıyla başlayan çalışmalar Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı koordinesinde Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ), Emlak Konut GYO, İLBANK ve Yapı İşleri Genel Müdürlüğü ile; 11 ilde 174 ayrı alandaki 3.481 şantiyede 200 bin mimar, mühendis ve işçi ile yürütülüyor.
TÜRKİYE’NİN EN BÜYÜK ŞANTİYELERİ UYDU KENTLERE DÖNÜYOR
Depremde en ağır yıkıma uğrayan iller Türkiye’nin en büyük şantiyeleriyle yeniden ayağa kalkıyor. TOKİ, Türkiye’nin en büyük şantiyesi olan Malatya’nın Yeşilyurt ilçesine bağlı İkizce Mahallesi’nde 5 milyon 730 bin metrekare alanda 27 bin 628’i konut 661’i iş yeri olmak üzere toplam 28 bin 289 bağımsız bölümü tamamlıyor. Emlak Konut GYO ise Adıyaman İndere’de 700 futbol sahası kadar alana denk gelen 5 milyon metrekare alanda 16 bin 467’si konut, 355’i iş yeri olmak üzere toplam 16 bin 822 ev ve iş yerini teslim etmek için gün sayıyor. Yine TOKİ, Antakya’nın Dikmece Mahallesi’nde 4 milyon 952 bin metrekarelik alanda kurulu olan deprem bölgesinin en büyük üçüncü şantiyesinde 14 bin 489 konutun yapımını bitiriyor. Deprem bölgesinde artık her devasa şantiye yerini örnek uydu kentlere, modern ve sağlam yapılara bırakıyor.
ARTIK HEDEF SON TESLİMAT
Cumartesi günü Adıyaman’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla gerçekleştirilen “Memleket Aşkıyla 350 Bin Yuva Tamam” temalı törende 36 bin 884 konut, 3 bin 282 iş yeri, 5 bin 176 köy evi olmak üzere toplam 45 bin 342 bağımsız bölüm daha teslim edildi. Yeni konutların teslimatıyla birlikte deprem bölgesi genelinde teslim sayıları 286 bin 708’i konut, 12 bin 189’u iş yeri ve 51 bin 281’i köy evi olmak üzere toplam 350 bin 178’e yükseldi. Bu sayı yıl sonuna kadar 358 bin 859’u konut, 31 bin 307’si iş yeri, 62 bin 817’si köy evi olmak üzere toplam 452 bin 983 bağımsız bölüme yükselecek ve asrın inşa seferberliği tamamlanmış olacak.
BAKAN KURUM: ASRIN İNŞASI’NDA 350.000 TAMAM
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, haritalı infografikle deprem bölgesindeki son durumu paylaştı. Bakan Kurum mesajında, “Asrın İnşası’nda 350.000 tamam. 11 ilimizde mutlu sona çok az kaldı. İşte deprem bölgesindeki son durum“ ifadelerine yer verdi.
4 İLDE ŞEHİR MERKEZLERİ YENİDEN AYAĞA KALKIYOR
Bakanlık koordinesinde ev ve iş yerlerinin yapımının yanı sıra depremde ağır yıkıma uğrayan Hatay, Malatya, Kahramanmaraş ve Adıyaman’ın tarihi çarşıları ve meydanlarını da yeniden inşa ediliyor. Depremde yıkılan Hatay’daki Habib-i Neccar Camii, Adıyaman’daki Ulu Camii ve Malatya’ya Söğütlü Camii gibi şehrin simge camileri de bu meydan projeleri kapsamında ihya ediliyor. ‘Medeniyetler şehri’ Hatay’ın simgesi Tarihi Uzun Çarşı, Atatürk Caddesi, Kemalpaşa Caddesi, “Dünyanın ışıklandırılan ilk caddesi” olarak bilinen Kurtuluş Caddesi yeniden eski ihtişamına kavuşuyor. Malatya’da Bakıcılar Çarşısı, Kuyumcular Çarşısı ve Şire Pazarı yeniden ayağa kalkıyor. El sanatları ve oymacılıkla bilinen Kahramanmaraş’ta Tarihi Kapalı Çarşı ve Tarihi Demirciler Çarşısı’nda depremin izleri hızla siliniyor. Adıyaman ise Ulu Camii çevresi ve kent merkezinde yürütülen Adıyaman Meydan Projesi ile simge bir şehre dönüşüyor.
MODERN KÖY EVLERİYLE TÜRKİYE’NİN İLK KIRSAL UYDU KENTİ KURULDU
Deprem bölgesinde köylerde yaşayan vatandaşlar yine Bakanlığa bağlı Yapı İşleri Genel Müdürlüğü koordinesinde modern ve sağlam köy evlerine kavuşuyor. Bugüne kadar bölge genelinde 51 bin 281 köy evi teslim edildi. 2025 yılı sonunda ise deprem bölgesinde bu sayı 62 bin 817’ye yükselecek. Büyüklüğüyle asrın felaketi olarak kayıtlara geçen deprem özellikle Hatay’da devasa kayaları yerinden oynatmış köylerde ağır hasarlara neden olmuştu. Artık tamamlanma aşamasına gelen çalışmalar sonucu Hatay’ın Kumlu ilçesinde Türkiye’nin ilk kırsal uydu kenti kuruldu. Depremde yıkılan Kumlu, Reyhanlı ve Antakya ilçelerindeki 21 mahalledeki vatandaşlar için Cumhuriyet Mahallesi'nde 777 köy evi inşa edildi.
TÜRKİYE'NİN ÇEVRE UZUNLUĞU KADAR ALTYAPI ÇALIŞMASI
Deprem bölgesinde 11 bin kilometre yani Türkiye'nin çevresinin uzunluğu kadar bir altyapı çalışması yürütülüyor. Şehirlerin zarar gören atık su, yağmur suyu, içme suyu hatları yenileniyor. Hatay’ın Defne ilçesinde Büyükçat mevkiinde İLBANK, Emlak Konut GYO ve Hatay Büyükşehir Belediyesi iş birliğiyle ileri biyolojik arıtma tesisi kuruluyor. Defne’den başlayan ve Antakya merkez ve Samandağ’ı da içine alan hat boyunca 11.2 kilometre uzunluğunda 5.6 metre çapındaki Türkiye’nin en büyük atık su tünelinin inşası devam ediyor. Bu tünel ile TOKİ ve Emlak Konut projeleri başta olmak üzere mevcut yerleşim birimlerinin atık suları ileri biyolojik arıtma tesisine ulaştırılacak. 180 bin metreküp kapasiteli ileri biyolojik atık su arıtma tesisinin tamamlanmasıyla Hatay’ın kanalizasyon sorunu çözüme kavuşacak, Asi Nehri’nin kirlilik sorunu ortadan kalkacak.
İL İL KONUT VE İŞ YERİ TESLİMAT SAYILARI
Deprem bölgesinde 11 ilin yanı sıra “Genel Hayata Etkili Afet Bölgesi” olarak ilan edilen illerde de hak sahiplerine ev ve iş yerleri inşa ediliyor. İl il bölgedeki son durum şöyle:
Adana: 10 bin 978 konut ve 403 köy evi olmak üzere toplam 11 bin 381 bağımsız bölüm teslim edildi. Yıl sonuna kadar 11 bin 899 konut, 89 iş yeri ve 534 köy evi olmak üzere toplam 12 bin 522 konut ve iş yerinin yapımı tamamlanmış olacak.
Adıyaman: 29 bin 966 konut, 1837 iş yeri ve 6 bin 730 köy evi olmak üzere toplam 38 bin 533 bağımsız bölüm teslim edildi. Yıl sonuna kadar 30 bin 835 konut, 2 bin 580 iş yeri ve 10 bin 158 köy evi olmak üzere toplam 43 bin 573 konut ve iş yerinin yapımı tamamlanmış olacak.
Diyarbakır: 15 bin 708 konut, 611 köy evi olmak üzere toplam 16 bin 319 bağımsız bölüm teslim edildi. Bu yıl sonuna kadar 16 bin 27 konut, iş yeri 251 ve bin 299 köy evi olmak üzere toplamda 17 bin 577 konut ve iş yerinin yapımı tamamlanmış olacak.
Elazığ: 10 bin 934 konut, 1392 köy evi olmak üzere toplam 12 bin 326 bağımsız bölüm teslim edildi. Yıl sonuna kadar 10 bin 261 konut, 87 iş yeri, 2 bin 794 köy evi olmak üzere toplamda 13 bin 142 konut ve iş yerinin yapımı tamamlanmış olacak.
Gaziantep: 24 bin 389 konut, 1123 iş yeri ve 3 bin 921 köy evi olmak üzere toplam 29 bin 433 bağımsız bölüm teslim edildi. Yıl sonuna kadar 23 bin 694 konut, bin 219 iş yeri ve 4 bin 587 köy evi olmak üzere toplamda 29 bin 500 konut ve iş yerinin yapımı tamamlanmış olacak.
Hatay: 85 bin 259 konut, 2 bin 899 iş yeri ve 9 bin 916 köy evi olmak üzere toplam 98 bin 74 bağımsız bölüm teslim edildi. Yıl sonuna kadar 133 bin 382 konut, 9 bin 103 iş yeri ve 10 bin 763 köy evi olmak üzere toplam 153 bin 248 konut ve iş yerinin yapımı tamamlanmış olacak.
Kahramanmaraş: 36 bin 17 konut, 2226 iş yeri ve 13 bin 632 köy evi olmak üzere toplam 51 bin 875 bağımsız bölüm inşa edildi. Yıl sonuna kadar 53 bin 976 konut, 6 bin 397 iş yeri ve 13 bin 814 köy evi olmak üzere toplamda 74 bin 187 konut ve iş yerinin yapımı tamamlanmış olacak.
Kilis: Bin 713 konut, 4 iş yeri ve 544 köy evi olmak üzere toplam 2 bin 261 bağımsız bölüm teslim edildi. Yıl sonuna kadar 1854 konut, 4 ticaret ve 1003 köy evi olmak üzere toplamda 2 bin 861 konut ve iş yerinin yapımı tamamlanmış olacak.
Malatya: 53 bin 927 konut, 3 bin 960 iş yeri ve 10 bin 406 köy evi olmak üzere toplam 68 bin 293 bağımsız bölüm teslim edildi. Yıl sonuna kadar 55 bin 496 konut, 10 bin 714 iş yeri ve 13 bin 210 köy evi olmak üzere toplamda 79 bin 420 konut ve iş yerinin yapımı tamamlanmış olacak.
Osmaniye: 7 bin 465 konut, 130 iş yeri ve 1605 köy evi olmak üzere toplam 9 bin 200 bağımsız bölüm teslim edildi. Yıl sonuna kadar 9 bin 366 konut, 760 iş yeri ve 2 bin 92 köy evi olmak üzere toplamda 12 bin 218 konut ve iş yerinin yapımı tamamlanmış olacak.
Şanlıurfa: 10 bin 117 konut, 10 iş yeri ve 1969 köy evi olmak üzere toplam 12 bin 96 bağımsız bölüm teslim edildi. Yıl sonuna kadar 12 bin 69 konut, 103 iş yeri ve 2 bin 563 köy evi olmak üzere toplamda 14 bin 735 konut ve iş yerinin yapımı tamamlanmış olacak.
Bingöl: 62 konutun yapımı tamamlandı.
Kayseri: 9 konut, 55 köy evi olmak üzere toplam 64 ev tamamlandı.
Sivas: 164 konut tamamlandı.
Tunceli: 97 köy evi tamamlandı.