Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum Diyarbakır’da gerçekleştirilen koordinasyon toplantısının ardından yaptığı açıklamada, “Sayın Cumhurbaşkanımız da Ankara’da bizzat süreci takip ettiği bir seferberlik anlayışıyla afetzede kardeşlerimizin yanında olmaya gayret gösteriyor. Önümüzdeki 2 ay içerisinde 309 bin konutumuzun temellerini atacak, 11 ilimizde inşa ve ihya süreçlerini başlatmış olacağız. 5 ilimizde hasar tespit çalışmalarımızı tamamladık. 821 bin 302 bağımsız bölümden oluşan 279 bin binanın yıkık, acil yıkılacak, ağır hasarlı ve orta hasarlı olduğunun tespitini yaptık. Diyarbakır’ımızda 21 bin konutun yapılması planlandı. Master plan çerçevesinde Diyarbakır’ımızın kültürünü, ruhunu bu plana da yansıtacağız. Avlulu evler ve geniş bahçelerle kentin kültürel dokusu muhafaza edilecek... 21 Şubat’tan bu yana ihale süreçlerimizi tamamladığımız; Gaziantep’imizde 9 bin 61 konut, Adıyaman’da 911 konut ve köy evi, Kilis’te 645, Hatay’da 1677, Kahramanmaraş’ta 7 bin 247, Şanlıurfa’da 897, Malatya’da 5 bin 428, Adana’da 590, Osmaniye’de 152 olmak üzere köy evleriyle beraber toplamda 27 bin 253 konutumuzun yapımını sahada fiilen başlatmış olduk.” dedi.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, “asrın felaketi” olarak nitelendirilen ve 11 ilde büyük bir yıkıma neden olan Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından yapılan çalışmalar kapsamında Adalet Bakanı Bekir Bozdağ ile birlikte Diyarbakır Gamer Kriz Merkezi’nde koordinasyon toplantısına katıldı. Bakan Kurum, Diyarbakır’da hasar tespit çalışmalarını takip ettiklerini, Valiler, belediye başkanları, STK’lar, iş dünyası, kanaat önderleri ve vatandaşlarla istişarelerde bulunduklarını da kaydetti. Bakan Kurum yapılan değerlendirmelerin ardından basın açıklamasında bulundu.
Bakan Kurum, büyük bir seferberlik ruhuyla aralıksız devam eden çalışmalar sonucu Diyarbakır’ı da yeniden ayağa kaldıracaklarını ifade etti. Diyarbakır’ın her karışında kadim medeniyetin izlerinin olduğu bu toprakları, aziz şehri ayağa kaldırmak, 17 ilçenin tamamında yaraları sarmak için burada bir arada olduklarını söyledi. 11 ilde yaşanan iki büyük depremin izlerini silmek için gece-gündüz demeden çalıştıklarını kaydeden Bakan Kurum, afetin büyüklüğü ile 85 milyon vatandaşın hanesine giren üzüntüyü ve kederi bertaraf etmek için devletin sahip olduğu bütün imkânları seferber ettiklerini belirtti. Depremden etkilenen bölgelerde arama-kurtarma, insani yardım ve hasar tespitle Bakanlık olarak yürüttükleri çalışmaları yerinde incelediklerini anlatan Bakan Kurum, mağdur olan vatandaşlara devletin yardım elini uzattıklarını söyledi.
“Sayın Cumhurbaşkanımız da Ankara’da bizzat süreci takip ettiği bir seferberlik anlayışıyla afetzede kardeşlerimizin yanında olmaya gayret gösteriyor”
Bakan Kurum, bu zor günleri biran önce gidermek için büyük bir çaba ve gayret gösterdiklerini belirtirken, “Sayın Cumhurbaşkanımız da Ankara’da bizzat süreci takip ettiği bir seferberlik anlayışıyla afetzede kardeşlerimizin yanında olmaya gayret gösteriyor. Hızlı bir şekilde Diyarbakır’ımızda arama-kurtarma, geçici çadır kentlerin kurulumları tamamlandı. Şimdi artık konteyner sürecine geçişe ilişkin altyapı çalışmaları tamamlanıyor. Hasar tespit çalışmaları da eş zamanlı yürütülüyor. Burada hem hasar tespit çalışmalarının tamamlanmasına müteakip sayılarımız netleşmiş olacak ve kalıcı konutların bu süreçte bugün yeterli bir şekilde istişarelerini yaptığımız adımlarımızı da eş zamanlı atmaya gayret gösteriyoruz.” şeklinde konuştu.
“Diğer 10 ilimizde olduğu gibi Diyarbakır’ımızı hep birlikte yeniden ayağa kaldıracağız, yeni konutlarımızın inşa ve ihya sürecini yürüteceğiz”
Depremin ilk gününden itibaren seferber olduklarını kaydeden Bakan Kurum, “İnşallah buradaki çalışmalarımızın gayretiyle Diyarbakır’ımızı hep birlikte yeniden ayağa kaldıracağız. Tıpkı diğer 10 ilimizde olduğu gibi. Ve burada kalıcı konutlara ilişkin de yapılması gereken tüm çalışmaları da nasıl depremin ilk anından itibaren seferber olduysak, aynı anlayışla yürüteceğiz. Buradaki görüşlere, fikirlere, bilim insanlarımızın buradaki üniversitemizin, üniversitedeki hocalarımızın fikirleri, önerileri doğrultusunda hareket edeceğiz ve el birliği içerisinde inşallah yeni konutlarımızın inşa ve ihya sürecini yürütüyor olacağız.” ifadelerine yer verdi.
“5 ilimizde hasar tespit çalışmalarımızı tamamladık. 821 bin 302 bağımsız bölümden oluşan 279 bin binanın yıkık, acil yıkılacak, ağır hasarlı ve orta hasarlı olduğunun tespitini yaptık”
Hasar tespit çalışmalarında artık sona geldiklerini kaydeden Bakan Kurum, “Beş ilimizde hasar tespit çalışmalarımızı tamamladık. Gaziantep, Kahramanmaraş, Adıyaman, Osmaniye ve Kilis’imizde hasar tespit çalışmaları tamamlandı. Ve depremden etkilenen illerimizde bugüne kadar 5 milyon 4 bin bağımsız bölümden oluşan hasar tespit çalışmaları çerçevesinde 1 milyon 706 bin binada inceleme yapılmış durumda. Ve içerisinde 821 bin 302 bağımsız bölümden oluşan 279 bin binanın yıkık, acil yıkılacak, ağır hasarlı ve orta hasarlı olduğunun tespitini yaptık. Diyarbakar’ımızda da 25 bin 97 bağımsız bölümden oluşan 6 bin 652 binanın yıkık, acil yıkılacak, ağır hasarlı ve orta hasarlı olduğunun tespitini yapmış olduk. Diğer illerimizde de yine burada merkezde ağır hasar gören yerlerimizde hasar tespit çalışmalarını yüzde 90’ın üzerinde tamamladık. İnşallah önümüzdeki birkaç gün içerisinde hasar tespit çalışmalarımızı tamamlayıp bu süreci de bitirmiş olacağız.” dedi.
“İnsanlık tarihimizin en acı günlerinin ilk anından itibaren devlet-millet dayanışmasını etkin bir şekilde ortaya koyduk”
Depremin ilk anından itibaren sahaya aklıyla, fikriyle, cesaretiyle, ruhuyla koşan tüm ekiplere teşekkür eden Bakan Kurum, “Valiliklerimizin koordinasyonunda, Bakanlarımızla, milletvekillerimizle, belediye başkanlarımızla, Kızılay’ımızla, AFAD’ımızla, emniyetimizle, jandarmamızla, askerimizle, vatandaşımızı birlikte el ele vermek suretiyle çalışmalarımızı yaptık. Tüm ekiplerimizle birlikte insanlık tarihimizin en acı günlerinden ilk andan itibaren devlet-millet dayanışmasını etkin bir şekilde ortaya koyduk. İnşallah işin sonuna kadar da aynı anlayışla çalışmalarımızı yapıyor olacağız. Ve Cumhuriyet tarihinin en büyük afet yapım seferberliğini de Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatları çerçevesinde 11 ilimizde eş zamanlı yürütüyor olacağız” ifadelerini kullandı.
“Diyarbakır’ımızda 21 bin konutun yapılması planlandı. Master plan çerçevesinde Diyarbakır’ımızın kültürünü, ruhunu bu plana da yansıtacağız”
İlk etapta mikro bölgeleme ve zemin etüt çalışmalarını yaptıkları alanlarda ilk sözleşmeleri imzalayarak yapım sürecini başlattıklarını kaydeden Bakan Kurum şunları söyledi:
“Diyarbakır’ımızda da bu kapsamda 18 bin konut ve 3 bin köy konutu yapımını hem merkezimde, hem de 17 ilçemizde depremden hasar gören neresi varsa, ağır hasarlı yıkık, acil yıkılacak ve orta hasarda da vatandaşlarımızın talepleri doğrultusunda bu süreçleri yönetiyor olacağız. Toplamda Diyarbakır’ımızda 21 bin konutun yapılması planlandı. Ve bugün de yapılacak yerleri hep birlikte burada istişare ettik. Bunun dışında da şehrimizde riskli olan, ancak bu depremde ağır hasar veya hasar almamış olan yapılara ilişkin de ortak kanaat rezerv konutların üretilmesi konusunda bir talep söz konusu. Bunu da inşallah Bağlar ilçemizdeki belirlediğimiz rezerv alanda konutlarımızı üretmek suretiyle kentsel dönüşümdeki kararlılığımızı da ortaya koymaya devam edeceğiz. Gerek bilim insanlarımız, gerekse bakanlığımızın uzman ekipleriyle birlikte TOKİ’imizin koordinasyonunda katlı konutlarımızı şehrin merkezindeki konutlarımızı bir master plan yapacağız. Master plan çerçevesinde Diyarbakır’ımızın kültürünü, ruhunu bu plana da yansıtacağız.”
“Avlulu evler ve geniş bahçelerle kentin kültürel dokusu muhafaza edilecek”
Diyarbakır’da avlulu evler ve geniş bahçelerle şehrin kültürel dokusuna uygun konutların yapılacağını ve yapılar vasıtasıyla mahremiyetin de korunacağını ifade eden Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, kentin kültürüne has olan birlikte yaşam özelliğinin de korunacağını işaret etti. 11 ilde yürütülen süreçle alakalı bilgiler veren Bakan Murat Kurum, “Bu kapsamda 11 ilimizde 21 Şubat’tan bu yana ihale süreçlerimizi tamamladığımız; Gaziantep’imizde 9 bin 61 konut, Adıyaman’da 911 konut ve köy evi, Kilis’te 645, Hatay’da 1677, Kahramanmaraş’ta 7 bin 247, Şanlıurfa’da 897, Malatya’da 5 bin 428, Adana’da 590, Osmaniye’de 152 olmak üzere köy evleriyle beraber toplamda 27 bin 253 konutumuzun yapımını sahada fiilen başlatmış olduk.” bilgisini aktardı.
“Önümüzdeki 2 ay içerisinde 309 bin konutumuzun temellerini atacak, 11 ilimizde inşa ve ihya süreçlerini başlatmış olacağız”
Mart ayı içerisinde Yapı İşleri Genel Müdürlüğü ile birlikte 15 bin köy konutunun yapımının planlandığını ifade eden Murat Kurum, “TOKİ’miz, Yapı İşleri’miz ve Emlak Konut ile birlikte önümüzdeki 2 ay içerisinde 309 bin konutumuzun temellerini atacak, 11 ilimizde inşa ve ihya süreçlerini başlatmış olacağız. Tabi, kalan konutlarımızın yapımını da şehrin içerisinde ve şehrin kültürüne uyumlu olacak biçimde, ihtiyacı da gözeterek yürütüyor olacağız.” şeklinde konuştu.
“Vatandaşların rızası alınacak, arazilerde trampa veya takas ile yoluna gidilecek”
Diyarbakır özelinde, özellikle Bağlar gibi noktalarda şehrin içerisinde olan yıkık alanlar ve metruk alanlardaki vatandaşların da mağdur edilmeyeceğini ifade eden Bakan Kurum, “Trampa veya takas yapmak suretiyle arazilerini daha uygun ve sağlam alanlara yapmak isteyen vatandaşlarımızı taşıyacağız. Şehrin ihtiyacını giderecek yeşil alan ve sosyal alanlar için belediyelerimizle beraber vatandaşlarımızın da rızasını alarak bir çalışma yürütüyor olacağız.” dedi.
“Esnaf ve sanayicilere kulak verilecek, yeni sanayi sitelerinin yerleri belirlenecek”
Diyarbakır özelinde şehrin ihtiyacını giderebilmek adına tüm sektör mensupları ve esnaf için yeni sanayi sitelerinin yerlerini belirleyeceklerini ifade eden Bakan Kurum, “Ahşapçılarımız, demircilerimiz, kunduracılarımız için gelen talep doğrultusunda Valiliğimiz bu alanda çalışacak ve rezerv alanımızda bu alanların yapımına ilişkin tahsis, irtifak veya bedeliyle vatandaş ve esnaflarımıza daha iyi iş yerlerinin yapım sürecinde desteklerimizi sunacağız. Çalışmalarımızı esnaflarımızdan gelen taleplere göre yapacağız. Yine belirlediğimiz rezerv alanlarda vatandaşlarımızın kendi konutlarını yapabilmeleri için iki katlı, şehrin kültürüne uygun, avlulu, buradaki medeniyetin izlerini yansıtacak anlayışla planlama yapacağız ve bu arazilerde vatandaşlarımızın konutlarını yapma taleplerine karşın yine satış sürecini de TOKİ ile yürütüyor olacağız.” şeklinde açıklamalarda bulundu.
“Tarihin taşlara yazıldığı şehirde kardeşçe yaşamayı sürdüreceğiz. Diyarbakır, yükselen Anadolu’nun kalesi olmaya devam edecektir”
Diyarbakır’ın Dicle’siyle ve Ulu Camii’siyle, geçmiş ve gelecek nesilin insanlığa bir emaneti olduğunu dile getiren Bakan Kurum, “7’den 70’e tüm dinlerin, dillerin ve ırkların kardeşçe ve dostça yaşadığı kentimizi, kendi kültürüyle ve aynı demografik yapısıyla biz de geleceğe taşımak amacıyla çalışmalarımızı yürüteceğiz. Diyarbakır’ımız yükselen Anadolu’nun kalesi olmaya devam edecektir. ‘Tarihin taşlara yazıldığı şehir’ olarak ifade edilen Diyarbakır’ımız, tüm gazalarda muzaffer olan büyük komutan Halid Bin Velid’in oğlu Süleyman Hazretlerinin fetih için geldiği bu topraklarda şehit düştüğü yerdir.” ifadelerini kullandı.
“Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Valilik ile birlikte teşrik-i mesai yapılacak”
Tarihi surlarımızda depremden hasar gören yerlerin olduğunu ve öncesinde belirtilen kısımlarda restorasyon çalışmalarına başlandığını söyleyen Bakan Kurum, son olarak şöyle konuştu:
“Bakanlığımız, Valiliğimiz ve Belediyemiz kanalıyla bu surların restorasyon sürecine kaldığımız yerlerden devam edeceğiz. Diyarbakır surlarımız dimdik ayağa kalkacak. Buradaki tarihi ve tescilli camilerimiz, han ve hamamlarımız, zarar gören hangi yapılarımız varsa Kültür ve Turizm Bakanlığımız ile Valiliğimiz birlikte aslına uygun bir şekilde ayağa kaldıracağız. Tarihi surları, Ulu Camii’si, peygamber makamları ve türbeleri ile zengin tarihi ve kültürel potansiyeli bünyesinde barındıran Diyarbakır’ımızı işte tüm bu zenginlikleri ve dokusuyla beraber hep birlikte ayağa kaldıracağız. Biz buna inanıyoruz. Daha önce surda ne yaptıysak, Kahramanmaraş merkezli depremde Diyarbakır’da zarar gören tüm alanlarımızı da aynı anlayışla ayağa kaldıracağız. Vatandaşımızla el ele, kol kola bu süreci yürüteceğiz. Diyarbakır’da vefat eden ailelerimize baş sağlığı diliyor, yaralılarımıza acil şifalar diliyorum. Son ana kadar Diyarbakır’da hep birlikte olacağız, bu ailenin parçası olacağız.”