Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, yaşanabilir kentler oluşturmak amacıyla yaptıkları hizmetleri "Şehirlerin Dönüşümü" adlı kitabında anlattı.
Bakan Bayraktar, kitabında, 1994'te dönemin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla kurulan KİPTAŞ'tan Ankara Büyükşehir Belediyesi Metropol İmar AŞ Genel Müdürlüğüne, TOKİ Başkanlığından Bakanlık dönemine kadar şehirlerin dönüşümü için verdikleri mücadeleyi gözler önüne serdi.
Kitabında TOKİ Başkanlığı dönemine geniş yer veren Bakan Bayraktar, kuruluş gayesine uygun hizmet verme konusunda başarısızlıklar yaşayan TOKİ'nin kaderinin, 2002'de, halka dayanan iktidar anlayışıyla yola çıkan AK Parti Hükümetinin, toplu konutu yürütmenin öncelikleri arasına sokmasıyla adeta baştan yazıldığını bildirdi.
TOKİ'nin 2003'ten itibaren dar ve orta gelirli vatandaşlara düşük maliyetli çözümler üreterek Türkiye'nin konut sorununu gidermeye yönelik kapsamlı yaklaşım geliştirdiğini ifade eden Bakan Bayraktar, bu anlayışın ülkedeki konut sektörü için milat olduğunu vurguladı.
TOKİ'nin iki büyük mücadelesi
Bakan Bayraktar, kitabında, TOKİ Başkanlığını yaptığı dönemde millete hizmet uğrunda verdikleri iki kavgayı paylaştı.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın garip gurebanın yanında olmayı hedef edindiğini belirten Bakan Bayraktar, şöyle devam etti:
"Hedef, nüfusun büyük çoğunluğunu teşkil eden, umutları yok edilmiş, kaderine terk edilmiş, ülkenin temel dinamiği olan üretim faaliyetlerinin dışına itilmiş dar gelirli vatandaşlarımızın yeniden hayat kazanmasıdır. İşte tam bu sebepten dolayı, TOKİ'nin kavgalarından ilki alt gelir guruplarının yoksulluklarıyladır. TOKİ, bu kesimi uzun vadelerle, kira öder gibi ev sahibi yapmak suretiyle ağır bir yükten kurtarıyor. Barınmaya harcanan para, gençlerin eğitimine yönelmiş oluyor. Böylece fakirlik kısır döngüsünün çarkı kırılıyor."
TOKİ'nin ikinci büyük mücadelesinin bürokratik engeller olduğuna işaret eden Bakan Bayraktar, başkanlığı döneminde yapılan yasal düzenlemelerle yetki karmaşasına, gereksiz formalitelere son verdiklerini kaydetti.
Bakan Bayraktar döneminde rakamlarla TOKİ
Bakan Bayraktar, başkanlığını yaptığı dönemde TOKİ tarafından 81 il, 800 ilçede, 2 bin şantiyede 500 bin konutun üretiminin başlatıldığını belirtti.
Bu süreçte 420 bin konutun satışa sunulduğunu, 390 bin konutun satışının tamamlandığını, bu kapsamda dar ve orta gelir gruplarına yönelik 201 bin, alt gelir ve yoksul gruplara yönelik 139 bin konut üretildiğini ifade etti.
Bakan Bayraktar, TOKİ icraatlarını rakamlarla şöyle anlattı:
"TOKİ yürüttüğü faaliyetleri kapsamında 2003-2011 arasında yatırım maliyeti 35 milyar lira olan 3 bin ihale gerçekleştirmiş ve hazineden bütçe aktarımı olmaksızın toplam 22 milyar lira hak ediş ödemesi yapmıştır.
Bu hak ediş ödemelerinin karşılığında, Ekim 2010 itibarıyla TOKİ'nin kaynak geliştirme projelerinden ve geliştirerek sattığı arsalardan elde edilen gelir (hasılat paylaşımı yoluyla) 4,4 milyar lira, toplam şirket payı 4,8 milyar lira olmuştur.
Arsa satışlarından 7,3 milyar lira elde edilmiştir. Diğer gelirler üretilen konut ve işyeri satışlarından elde edilmiştir."
"Afete ilişkin bütün kötü senaryolara çözüm"
Bakan Bayraktar, kitabında, kentsel dönüşümü ve gerekçelerini de anlattı.
Dönüşümün plansız şehirleşmeden, bu plansızlığın getirdiği yüzlerce olumsuz etkiden kurtulmak için önemli bir fırsat penceresi olduğunu vurgulayan Bakan Bayraktar, şöyle devam etti:
"Afete ilişkin bütün kötü senaryolara çözüm olarak hazırladığımız Afet Riski Altındaki Yapıların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun ile başta deprem olmak üzere, tabii afetler sebebiyle meydana gelmesi kuvvetle muhtemel can ve mal kayıpları önlenecek, halihazırda yaşanabilirlikten uzak, köhneleşmiş, can ve mal emniyeti bakımından riskli, görüntü itibarıyla çirkin yapılaşmalar ortadan kaldırılabilecek, estetik yapılar inşa edilecek ve halkın daha sıhhatli ve emniyetli şartlar altında ikameti temin edilecektir.
Unutmamalıyız ki kurtulan tek bir canın dahi kıymeti, maddiyatın çok ötesindedir. Kentsel dönüşüm, Türkiye'nin geleceğinin sigortasıdır. Ve Türkiye'nin kaybedecek vakti kalmamıştır."
Bakan Bayraktar, kitabında kentsel dönüşüm kanunuyla ilgili en çok merak edilen konulara da açıklık getirdi.
"Evlerinin anahtarını alırken yaşadıkları sevinci paylaşmak var"
Bakan Bayraktar, kitabıyla ilgili, çabuk karar verme, pratik iş yapma, sonuç alma sanatının ve üretim ile dönüşümün kodlarının bu kitapta bulunduğunu söyledi.
Kitapta çok güzel, spontane örneklerin de yer aldığını dile getiren Bakan Bayraktar, "O insanların evinin anahtarını alırken sevinçlerini paylaşma var orada. O çocukların, kuraya girenlerin, kuradan çıktıkları zaman duyduğu heyecanı paylaşmak var. Dualarını işitmenin sevinci, heyecanı var" diye konuştu.
"Şehirlerin Dönüşümü"nün, diğer kitaplarından biraz daha farklı olduğunu ifade eden Bakan Bayraktar, "Bu kitabımı çok sevdim. İnsanlarımız da bunu takdir eder, kabul buyururlarsa, o da bize ayrı mutluluk verecek" dedi.
Bakan Bayraktar'ın, 2006'da "Gecekondu ve Kentsel Yenileme", 2007'de "Bir İnsanlık Hakkı Konut" adlı kitapları da yayımlanmıştı.