Depremzedelerin ‘Yerinde Dönüşüm’ projesine yoğun ilgi gösterdiklerini ifade eden Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, “Pazartesi başvurular başladı 38-40 saat anca geçti, müracaat eden vatandaş sayısı 36 bin 825. Neredeyse saatte bin kişi müracaat ediyor. Demek ki doğru işler yapıyoruz ki vatandaş da hızla müracaat ediyor” dedi. İstanbul’un depreme hazırlığı konusunda bir birim kuracaklarını ve haftaya çalışmalara başlayacaklarını belirten Özhaseki, “Bizim kaybedecek bir saniyemiz bile yok. Ve deprem de siyaset üstü bir durum üzerinden siyaset yapılacak bir durum değil. Geçenlerde Ekrem Bey de geldi. Onunla da konuştuk. İlçe belediye başkanı arkadaşlarımızla da bir araya geldik. Prensipte anlaştık. Haftaya çalışmalara başlıyoruz” ifadesini kullandı.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, Medya Ankara Temsilcileriyle Buluşması’nda, 11 ili etkileyen deprem bölgesinde başlatılan ‘Yerinde Dönüşüm’ projesi başta olmak üzere yürütülen çalışmalar hakkında bilgiler verdi.
İller Bankası Macunköy tesislerinde Ankara Temsilcileriyle bir araya gelen Bakan Mehmet Özhaseki, Bakanlık olarak “bin yılın felaketi” sonrası açılan yaraları hızla sarmaya odaklandıklarını ifade etti. Deprem bölgesinin yeniden ayağa kaldırılması için ‘Yerinde Dönüşüm’ projesini hayata geçirdiklerini ifade eden Özhaseki, depremzedelerin projeye büyük ilgi gösterdiklerini söyledi. Bakan Mehmet Özhaseki, sözlerini şöyle sürdürdü:
“ÇALIŞMALARIMIZ BOŞA GİTMEMİŞ”
“Yeni geliştirdiğimiz bir model var. O modelde bir taraftan bir seçenek olarak gözükebilir ama, aslında bir mecburiyet olarak karşımıza çıktı. Biz o bölgedeki vatandaşlarımızla konuştuk, sivil toplum örgütleriyle de bir araya geldik. Gerek Hatay’da, gerek Kahramanmaraş, Adıyaman, Malatya’da ben bir seri toplantılar yaptım. Orada Cumhuriyet Halk Parti’li milletvekili arkadaşları da davet ettim. Belediye başkanlarını da davet ettim, sivil toplum örgütlerini de davet ettim. Biz o bölgelerle ilgili bir takım planlamalar yaptık.
Bizim çalışmalarımız bunlar. Biz bunları, planları çalıştık. Sizler de lütfen eleştirin diye arkadaşlarımıza orada açık beyanda bulunduk. Herkes katıldı. Ve gördüğümüz bir şey vardı, Doğru, planlarımız hususunda çok ciddi bir eleştiri gelmedi. Bolca teşekkür geldi. Bundan da mutluluk duyduk, çalışmalarımız boşa gitmemiş, doğru işler yapmışız demek ki.”
“VATANDAŞ PROJEYİ OLUMLU BULDU”
“Bizim Yerinde Dönüşüm için iki tane zorunluluğumuz var. Bir, vatandaş yerinde kalmak istiyor, evini yeniden yapmak istiyor. İkincisi de o kadar elimizde 850 bin konutluk rezerv alan yok. Bunun için de bir mecburiyet olarak biz yerinde dönüşüm projemizi şekillendirdik. Vatandaşlar da bunu olumlu karşıladılar. Aslında düşündüğümüz şuydu; 100 metrekarelik bir evin şu andaki Anadolu’da yapım maliyeti 1 milyon lira gibi. Metrekaresi 10 bin lira gibi gözüküyor. O zaman biz bunun yarısını verelim, yarısını da kredilendirelim istedik. Evet, yarısını 100 metrekarelik bir ev için hibe olarak veriyoruz, yarısını da kredilendiriyoruz. Bütün kredilerin ödemesi 2 yıl inşaat süresince ödemesiz, sonra 10 yıl ödemeli. Ama sıfır faizle. Sanki vermiş olduğumuz 1 milyon lira vatandaşa tamamı hibe gibi gözüküyor. Eğer yıkılan evi 150 metrekareden fazla ise kredi miktarını 800 bine çıkarıyoruz. Dükkânlar için ise ayrı bir sistem var.”
“VATANDAŞLAR ŞEHİRLERİNE DÖNECEK”
“Bu projenin şehirlere müthiş bir faydası var. Ekonomi canlanacak. Yereldeki mimar ve mühendisler hareketleniyor, istihdam artıyor. İnşaat malzemesi çevredeki esnaftan alınıp yerelden imal ettiriyorlar. Şehrin merkezleri şu anda terkedilmiş gibi ama bir anda şantiyeye dönüşecek. Herkes şehirde canlılık başladığını gördüğü andan itibaren de şehirlerine geri dönecek.”
“4 KIRMIZI ÇİZGİ VE SIFIR TOLERANS”
“Bunları yaparken tabi aklımıza birçok sorular geliyor. Bu şehirler yıkıldı. Neden yerinde yapıyoruz ki gibi. Bu yıkının sebeplerini biz çok araştırdık. Bilim adamlarıyla çalıştık. Çok çalıştık. O bölgelerde 4 kırmızı çizgimiz var. Bunlardan da taviz vermeyeceğiz. Birincisi fay kırıklarının olduğu yerde konut yapmaya izin verilemeyecek. İkinci olarak dere ve sel yataklarının olduğu yerlerde yapılaşmaya müsaade edilmeyecek. Üçüncüsü zemin sıvılaşmasının olduğu zeminlerde de yapı yasağı var. Son olarak ise, mimarlık ve mühendislik işlerinin yapım aşamasında sıfır tolerans uygulanacak.”
“VATANDAŞLAR TÜM SORULARINA OFİSLERDE CEVAP BULABİLECEK”
“Biz 22 noktada Yapım ve Dönüşüm ofisleri açtık. Yapım ve Dönüşüm ofislerinde vatandaşların müracaatları olacak. Bilgilenmek isteyenler gelip bilgi alacaklar. Orada hak sahipliğini belirleme noktasında yetkili arkadaşlarımız olacak, aynı zamanda imar planlarındaki ihtilaflarımız yine dönüşüm ofislerimizde halledilecek. İlgili ilçelerden ve büyükşehir belediyelerinden arkadaşlarımız yer alacak bu ofislerde. Bakanlığımızın nezaretinde yürütülecek olan bu ofislerde, vatandaşın her türlü müracaatına cevap verecek bir yapı kurduk.”
“DEPREMZEDELER İÇİN TİP PROJELER HAZIRLADIK”
“Burada vatandaşlarımız için tip sözleşmeler hazırladık. Yani onlar, müteahhitlerle anlaşacakları zaman bir yanlışlığa düşmemeleri ve zorda kalmamaları için tip sözleşmeler hazırladık ve bu sözleşmelerle yola çıksınlar istiyoruz. Bu arada, mimarlık ve mühendislik ofislerinde bir masraf olur ve yapamam diyenler olursa onlar için arkadaşlarımız TOKİ’den 15 kadar da proje hazırladılar. Bunların mimarlık ve mühendislik hizmetleriyle alakalı, statik hesaplamaları ve çizimleri gibi ne kadar detay varsa hepsini hazır ettik. Bu tip projeleri de alıp kullanabilecekler.”
“YARIM KALIRSA TOKİ TAMAMLAYACAK”
“En önemlisi de burada yapılacak inşaatları ruhsattan iskân sürecine ve vatandaşın oturacağı ana kadar her türlü inşa faaliyetlerini bizler denetleyeceğiz ve takip edeceğiz. Çalışmalar yarım kalırsa, bizim nezaretimizde başlayan ve denetlediğimiz bu işler için TOKİ devreye girecek ve bütün vatandaşların binalarını TOKİ tamamlayacak.”
“MÜRACAATLAR e-DEVLET ÜZERİNDEN YAPILACAK”
“Müracaatları da vatandaşlarımız e-Devlet üzerinden yapabilecekler. ALO 181’den vatandaşlarımız her türlü bilgiyi alabiliyorlar. Gezici tırımız da sokaklarda gezerek her türlü bilgilendirmeyi sağlıyor.”
40 SAAT DOLMADAN 36 BİN 825 BAŞVURU
“Yapım ve Dönüşüm ofislerini 17 Haziran Pazartesi saat 14-15.00 gibi açtık başvuruları, aradan 38-40 saat anca geçti. Şu an müracaat eden vatandaş sayısı 36 bin 825. Neredeyse saatte bin kişi müracaat ediyor. Demek ki doğru işler yapıyoruz ki vatandaşlarımız da hızla müracaat ediyor. Önümüzdeki günlerde başvuruları göreceğiz, inşa faaliyetleri başlayacak ve rezerv alanları da bir daha gözden geçirip ona göre yapacağız. Amacımız bir an önce şehirlerin normale dönmesi ve dışarıda kalan vatandaşlarımızın güvenilir konutlara kavuşmasıdır. Bu yüzden yerinde dönüşüm için vatandaşlarımıza katkıda bulunacağız. Yalnızca bağış ve hibe olarak değil, kredi olarak da destek olacağız. İnşa faaliyetlerindeki projelerin hazırlanmasında, denetlenmesinde, içine yerleşilmesine kadar her safhayı takip ederek yardımcı olacağız. Rezerv alanlarımızdaki konutlarımızı da bitirip inşallah yardımcı olacağız.”
İSTANBUL’DA 1,5 MİLYON YAPI DÖNÜŞTÜRÜLECEK
İstanbul’un dünyada deprem riski taşıyan 10 büyükşehirden biri olduğunu belirten Özhaseki, olası depreme yakalanmadan önce gece gündüz çalışarak şehri depreme hazırlamak gerektiğini vurguladı. “İstanbul'da 5,8 milyon civarında bağımsız birim var. Bunun 1,5 milyonu riskli gözüküyor. Ama 600 bin konut ilk etapta çok daha riskli ve yıkılabilecek bir yapı olarak gözüküyor. Bizim bir an önce 600 bini akabinde ikinci sırada da riskli gözüken 1,5 milyon yapıyı dönüştürmek gibi bir mecburiyetimiz, zorunluluğumuz var. Şu anda 39 ilçede de 188 alanda kentsel dönüşüm yapılıyor.” İfadelerini kullandı.
“HAFTAYA ÇALIŞMALARA BAŞLIYORUZ”
İstanbul’un depreme hazırlanması konusunda bir saniye bile kaybedilecek zamanın bulunmadığının altını çizen Bakan Mehmet Özhaseki, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ve ilçe belediye başkanları ile de görüştüklerini ve prensipte anlaştıklarını söyledi. Haftaya İstanbul’da çalışmalara başlayacaklarını belirten Özhaseki, “Bizim kaybedecek bir saniyemiz bile yok. Ve deprem de siyaset üstü bir durum üzerinden siyaset yapılacak bir durum değil. Geçenlerde Ekrem Bey de geldi. Onunla da konuştuk. İlçe belediye başkanı arkadaşlarımızla da bir araya geldik, prensipte anlaştık. Haftaya çalışmalara başlıyoruz. İstanbul için belki özel bir birim kurarak düşündüklerimizi en hızlı bir biçimde bizim yapmamız gerekiyor. Daha önceki kentsel dönüşüm yapılan yerlerde karşımıza çıkan ne kadar sorun varsa onların hepsini biliyoruz. Bunları aşacak şekilde de çok ciddi yasalar ortaya koyarak hızlı bir biçimde bizim İstanbul'u da depreme hazırlamamız gerekiyor.” dedi.